Toenemende vergrijzing en ontgroening maken, samen met een toename van de gemiddelde levensverwachting, langer doorwerken noodzakelijk. Tegelijk neemt de werkloosheid met name onder werknemers van 50-plus toe door de economische crisis die nu al een aantal jaren duurt.
Dit roept verschillende vragen op. Is er in deze arbeidsmarkt wel voldoende plek voor oudere werknemers? Wat kunnen de 50-plussers zelf doen om hun positie op de arbeidsmarkt te versterken? En hoe denken de werkgevers over 50-plussers in hun onderneming? Wat verwachten werknemers, werkgevers en de overheid van elkaar? En hoe ziet iedere partij zijn eigen rol?
De ouderenorganisaties PCOB, Unie KBO en NOOM hebben de handen ineen geslagen om een passend antwoord te vinden op deze vragen. Zij geven gezamenlijk uitvoering aan het project 50+ Werkt, dat het vraagstuk rond arbeidsparticipatie van ouderen verkent.
‘Samen willen wij de positie van de oudere werknemer op de arbeidsmarkt versterken. Het beeld van de 50-plusser op de arbeidsmarkt heeft een positieve correctie nodig. Oudere werknemers zijn een waardevolle toevoeging op het werkveld, zo blijkt uit onderzoek. Maar als zij hun baan kwijt raken moeten ze ook goed ondersteund worden om elders weer aan het werk te gaan”, zegt Sandrina Sangers, projectleider van 50+ Werkt.
Het gaat niet alleen om beeldvorming. Net zo belangrijk is het wegnemen van belemmeringen bij oudere werknemers, bij werkgevers en zo nodig in regelgeving. De samenwerkende ouderenorganisaties willen met het project ‘50+ werkt’ hierbij een rol spelen. Het project 50+ Werkt rust op drie pijlers:
- Het positief beïnvloeden van de beeldvorming rond oudere werknemers.
- Het wegnemen van belemmeringen op de arbeidsmarkt en in regelgeving.
- Het bevorderen van stimulerende maatregelen zowel door 50-plussers zelf als door het bedrijfsleven en de overheid.
Ouderenorganisaties PCOB, Unie KBO en NOOM werken samen in het project ’50+ werkt’. Wij willen ons, samen met andere partners, inzetten en verantwoordelijkheid nemen om de talenten van 50-plussers in te zetten voor de toekomst.
Voor wie?
Wij richten ons op de 50-plussers die nog actief zijn of kunnen zijn op de arbeidsmarkt. Hiervoor werken we ook samen met partners op het gebied van de arbeidsmarkt. Denk hierbij aan werkgevers- en werknemersorganisaties, uitzendbureaus, Kamers van Koophandel, vakbonden en personeelsadviseurs.
Op de arbeidsmarkt hebben 50-plussers een belangrijke rol gezien hun ervaring. Uw eigen ervaring met deze rol is van waarde voor 50+ Werkt. Een groep actieve 50-plussers is al bezig met het ontwikkelen van manieren om de beeldvorming te beïnvloeden, belemmeringen weg te nemen en om langer doorwerken te bevorderen.
Wij nodigen iedereen uit om met ons mee te denken. Uw waardevolle inzichten en ervaringen dragen bij aan versterking van de positie van de 50-plusser op de arbeidsmarkt!
Actueel!!!
Aanpak re-integratie maakt eenheidsworst van werkzoekende oudere
Samenwerkende ouderenorganisaties reikten manifest met aanbevelingen uit aan CNV
Ouderenorganisaties PCOB, Unie KBO en NOOM stellen dat de positie van 50-plussers op de arbeidsmarkt beter moet: veel talent blijft nog onbenut. “De huidige aanpak rond re-integratie maakt een eenheidsworst van werkzoekende ouderen.” Actieplannen van overheid en UWV blijken niet (genoeg) te werken, er is meer maatwerk nodig. Dit staat in het manifest met aanbevelingen dat de ouderenorganisaties op 21 mei 2014, tijdens de expertmeeting ‘Maak werk van 50-plussers’, hebben uitgereikt aan CNV-voorzitter Maurice Limmen.
“Er is meer maatwerk nodig. Een lager opgeleid iemand, die – wat onder de oudere generatie nog voorkomt – 25 jaar trouw is gebleven aan zijn werkgever en op straat komt te staan omdat zijn functie overbodig is geworden, heeft een andere benadering nodig dan een werkzoekende oudere die vaak van baan is veranderd en zijn kennis heeft bijgehouden.” Dat zegt Els Hekstra directeur van ouderenorganisatie PCOB, die samen met de Unie KBO en migrantenkoepel NOOM de afgelopen jaren twee projecten heeft uitgevoerd om de arbeidsparticipatie van ouderen te bevorderen.
Veel talent nog onbenut
Uit de projecten blijkt dat vooral de beeldvorming over én van oudere werknemers moet veranderen; 50-plussers hebben veel te bieden, maar werkgevers en organisaties staan (soms onbewust) niet altijd voor hen open. Het inzetten op empowerment blijkt succesvol. Senioren zelf kunnen hun eigen zoek- en sollicitatievaardigheden nog verbeteren. Ook is er maatwerk nodig om werkzoekende 50- plussers te helpen: het gaat meer om competenties dan om leeftijd. Goede scholingsmogelijkheden voor deze groep is essentieel.
Dit komt naar voren in de aanbevelingen die CNV-voorzitter Maurice Limmen heeft ontvangen uit handen van de ouderenorganisaties. Limmen: ‘De hoge werkloosheid, het lage baanperspectief en de vaak lange periode in de WW waar ouderen mee te maken hebben gaan ons als CNV aan het hart. Nu we met z’n allen langer moeten werken, is het van groot belang dat het ook normaal is dat werkgevers en werknemer er met elkaar alles aan doen om gezond, gemotiveerd en werkend het pensioen te halen.’
In het manifest met aanbevelingen is aandacht voor de opbrengst van arbeidsparticipatieprojecten ’50+ Werkt’ en ‘Maak werk van uzelf’ van de ouderenorganisaties. Deze vormen, samen met onderzoeksresultaten, aanleiding voor de aanbevelingen. Eerlijk en kritisch komen ook de maatregelen van de overheid, zoals het Actieplan 55-plus Werkt van het UWV, hierin terug.
Boodschap meegeven
Tijdens de expertmeeting 21 mei zijn de ouderenorganisaties met experts in gesprek gegaan over de aanbevelingen. Zij kwamen uit de kringen van sociale partners, arbeidsmarktinstituties, maatschappelijke organisaties en ouderen zelf. Ouderenorganisaties wilden langs deze weg de aanbevelingen verdiepen, zorg dragen voor de uitvoering en de boodschap meegeven: 50-plussers hebben de arbeidsmarkt veel te bieden; benut hun inzet en talenten! Meer geld is daar niet per definitie voor nodig, wel een andere aanpak.
Voor het manifest, klik hier>>
50+ Werkt, ook voor oudere migranten
Werkconferentie 28 januari 2014
Heeft u meer gedaan dan lagere school?
Deze vraag kreeg mw. Twie Tjoa toen ze op zoek moest naar een nieuwe werkkring na een reorganisatie. In Suriname was zij directeur van een ministerie; in Nederland beleidsadviseur bij een bureau voor vrouwenemancipatie. Het was een van de voorbeelden van discriminatie op de arbeidsmarkt die naar voren werden gebracht tijdens de werkconferentie ’50 + Werkt, ook voor oudere migranten’ op 28 januari 2014.
De werkconferentie vond plaats vanuit ‘50+ Werkt’, een project van PCOB, Unie KBO en NOOM in samenwerking met het UWV. Het NOOM zet zich binnen het project in om de kwetsbare positie van oudere migranten zichtbaar te maken en aanbevelingen ter verbetering te formuleren. Op basis van interviews, literatuuronderzoek en tal van gesprekken is een ‘Werkagenda arbeidsparticipatie van oudere migranten’ tot stand gekomen.
Freddy May, coördinator van het NOOM, presenteerde de Werkagenda. May: ‘Waarom denken veel mensen als ze een Chinees ontmoeten: hij is zeker werkzaam in de horeca? Terwijl het tegenwoordig heel gewoon is dat men in een ziekenhuis een Chinese specialist treft.’ Negatieve en stereotiepe beeldvorming speelt de oudere migranten parten in de samenleving en ook op de arbeidsmarkt. Maar ook andere belemmerende factoren spelen een rol. Daar is best iets aan te doen, maar het vraagt inspanningen, vanuit de samenleving als geheel, vanuit werkgevers en vanuit de oudere migranten zelf.
Waar Freddy May de problematiek schetste vanuit het perspectief van de oudere migranten, benaderde Prof. Dr. Justus Veenman van de Erasmus Universiteit Rotterdam de problematiek vanuit onderzoek. Daarbij kwam hij tot vergelijkbare aandachtspunten. In een paneldiscussie werd nader ingegaan op voorbeelden en de aanbevelingen van de Werkagenda. Het is een groeidocument, waaraan nog verder wordt gewerkt.
Kort samengevat: het NOOM werkt aan positieve beeldvorming en tegelijk aan het empoweren van de oudere migranten. Later dit jaar wil het NOOM de Werkagenda aanbieden aan minister Asscher.
Voor de werkagenda, klik hier>>
Arbeidsparticipatie van oudere migranten
De arbeidsmarktpositie van 50+ migranten ziet er niet rooskleurig uit. Dat heeft te maken met:
- Hun arbeidsverleden. De meeste gastarbeiders hebben onder slechte omstandigheden zwaar werk in de fabrieken moeten verrichten. Hun gezondheid laat daardoor te wensen over. Algemeen wordt aangenomen dat migrantenouderen zich gemiddeld 10 jaar ouder voelen dan ouderen van Nederlandse komaf.
- Lage Sociaal Economische Status (SES). De oudere migranten zijn oververtegenwoordigd onder de laagste inkomens. Dat heeft te maken met hun beperkte AOW-opbouw (het zogeheten AOW-gat), vaak in combinatie met slechte pensioenen, omdat ze vanwege hun lage scholingsgraad altijd slecht betaald werk hebben gedaan in sectoren waar ook nogal eens gefraudeerd is met de pensioenafdracht.
- Slechte huisvesting. De migrantenouderen wonen vaak in slechte wijken, waardoor er weinig stimulans bestaat om de blik op betere omstandigheden te richten.
- Onvoldoende oriëntatie op de Nederlandse samenleving bij de eerste generatie. Dat komt deels omdat ze zich tijdens hun werkzame leven alleen met hun werk hebben kunnen bezighouden, deels omdat men zeer lang is blijven dromen van terugkeer naar het land van herkomst. Overigens beseffen velen nu el dat zij hier in Nederland oud zullen worden, omdat hier hun (klein)kinderen leven die hun toekomst hier opbouwen.
- Onvoldoende emancipatie van de eerste generatie migrantenvrouwen. Veel vrouwen hebben nooit buitenshuis gewerkt, en bovendien nauwelijks deelgenomen aan de samenleving.
Door onvoldoende kennis en informatie over de migranten en de vaak negatieve berichten in de media bestaat er niet bepaald een positief beeld over de verschillende etnische groepen. Dat geldt voor jongeren, maar ook zeker voor de ouderen onder hen.
Kwaliteiten leren zien
Door hun migratiegeschiedenis, pioniersgeest en overlevingsdrang hebben oudere migranten een geweldige kennis en expertise in huis. Deze kennis moeten we gaan verzilveren. Waar liggen de kansen en hoe kunnen we gebruikmaken van hune ervaringen?
In een aantal sectoren waar een tekort aan goed personeel dreigt zal serieus moeten worden gekeken hoe de zilveren kracht van migranten benut kan worden. We denken bijvoorbeeld aan de zorgsector, onderwijsondersteuning, beveiliging en ondersteunend personeel.
Binnen het project 50+ Werkt wil het NOOM de arbeidsparticipatie van een groeiende groep 50+ migranten helpen bevorderen.