Voor het NOOM vormt de financiële positie van de oudere migranten een punt van grote zorg. Algemeen gesproken is het beroepsniveau van de oudere migranten laag. Zij zijn destijds naar Nederland gekomen om werk te doen dat de Nederlanders zelf liever niet meer wilden doen. Het was vaak vuil werk en werd zeer slecht betaald. Naar schatting heeft 95% van de oudere migranten te maken met een AOW-hiaat. Zij zijn op latere leeftijd hier gearriveerd en missen daardoor een aantal jaren in de opbouw van de rechten voor de AOW. Vaak ontbreekt een aanvullend pensioen. In de gezinnen was en is vaak sprake van maar één inkomen. Ouderen met een onvolledige AOW hebben recht op AIO (Aanvullende Inkomensvoorziening Ouderen). De SVB signaleert echter dat veel migrantenouderen hier geen gebruik van maken. Dat komt enerzijds door onbekendheid met deze voorziening en anderzijds door de strenge voorwaarden die daaraan verbonden zijn.

De verhoging van de AOW-leeftijd maakt in kringen van oudere migranten veel gevoelens los. Onder andere door hun arbeidsverleden in sectoren met smerig en gevaarlijk werk halen velen ternauwernood de huidige pensioengerechtigde leeftijd. Onderzoek heeft aangewezen dat de oudere migranten ook eerder dan ouderen van Nederlandse komaf gezondheidsklachten hebben en hun gezondheid als slechter ervaren.
Bovenop dat alles wordt zichtbaar dat bezuinigingsmaatregelen van de overheid de oudere migranten onevenredig hard treffen.

Kostendelersnorm is speerpunt
Sinds de invoering in 2015 is de kostendelersnorm voor ouderen met een AIO voor NOOM het speerpunt van de lobby. De kostendelersnorm is ontwikkeld vanuit de gedachte dat mensen die samen een huishouden delen ook minder kosten hebben. Daarom worden samenwoners (bijvoorbeeld een gezin dat vader of moeder in huis neemt, of ouders die een inwonend kind hebben met een beperking) gekort op hun uitkering. Na een storm van protest is de kostendelersnorm (de zogenoemde mantelzorgboete) voor ouderen met een AOW van tafel gegaan. Wel wordt de norm nog gehanteerd voor mensen die in de bijstand zitten. Omdat de AIO een bijstandsuitkering is, zien ouderen met een AIO die hun woning delen zich nog steeds geconfronteerd met een korting op hun inkomen die kan oplopen tot enkele honderden euro’s per maand.

NIEUWS EN INFORMATIE

In het factsheet AOW en pensioen, 5 dingen die iedereen moet weten geeft het NOOM uitleg over AOW en pensioen, aan de hand van voorbeelden.

2 november 2022

AOW-gat van Surinaamse Nederlanders weer op de agenda van de Tweede Kamer

Op 17 november overlegt de vaste Kamercommissie van SZW met minister Carola Schouten over een tegemoetkoming aan Surinaamse Nederlanders met een onvolledige AOW-opbouw.
Op 20 april van dit jaar vond een gesprek plaats tussen minister Carola Schouten en vertegenwoordigers van de Surinaamse gemeenschap in Nederland. Onderwerp van het gesprek was de mogelijkheid een financiële tegemoetkoming te realiseren voor Surinamers met een AOW-gat. Al gauw werd duidelijk dat de door de Commissie Sylvester voorgestelde speciale regeling het niet zal redden De minister ziet wel mogelijkheden, benadrukte ze, in de toekenning van een éénmalig belastingvrij collectief gebaar. ‘Ik ben eerlijk tegen u, reken er niet op dat ik het antwoord voor 1 juli 2022 heb. Ik kan wel voorspellen dat we er dit jaar uit moeten komen. Er zijn verschillende opties die ik aan het bestuderen ben. Ik besef dat dit al tientallen jaren speelt. Ik vraag u nog even geduld. Ik heb meer tijd nodig en waardeer uw medewerking.’
Op 4 juli schreef de minister aan de Tweede Kamer: ‘Ik heb met zeven vertegenwoordigers van zes verschillende Surinaamse organisaties gesproken. Ook dr. J.J. Sylvester van de adviescommissie nam deel aan het gesprek. De situatie die speelt bij deze groep ouderen gaat mij zeer ter harte. Het was een open en waardevol gesprek. Ik heb veel geleerd van de persoonlijke verhalen die de deelnemers met mij deelden, over hun verhuizing naar Nederland en hoe zij de situatie waar zij nu in zitten beleven. Ik heb de deelnemers toegezegd dat ik hen in het najaar informeer over hoe ik verder wil gaan met dit dossier. Ik zal uw Kamer hierover dan ook op de hoogte stellen. Daarbij zal ik rekening houden met het advies van de Commissie Sylvester, de voorlichting van de Raad van State en de inzichten uit het gesprek met de Surinaamse gemeenschap.’
Het debat met de Kamercommissie SZW op donderdag 17 november is openbaar en wordt gehouden van 14.15 tot 17.15 uur.

Download hier het advies van de commissie Sylvester

16 juni 2022

Ombudsman: financiële hulp regelen vaak te moeilijk voor ouderen

Het is vaak te moeilijk voor ouderen om bij de overheid financiële hulp aan te vragen, concludeert de Nationale ombudsman. Veel ouderen maken daardoor geen gebruik van zogeheten inkomensvoorzieningen, waar ze wel recht op hebben. Het gaat bijvoorbeeld om zorg- en huurtoeslag of een aanvulling op het inkomen als iemand geen volledige AOW krijgt. Sommige ouderen komen daardoor onnodig onder het sociale bestaansminimum terecht, zegt ombudsman Reinier van Zutphen. “Als we weten om wie het gaat en waarop ze recht hebben, waarom gaan we ze dan niet wat beter helpen?” Van Zutphen sprak voor zijn onderzoek met tientallen ouderen en tussenpersonen, waaronder het NOOM.
Er spelen volgens de ombudsman meerdere problemen. Het kan zijn dat ouderen niet op de hoogte zijn van bestaande financiële regelingen. Maar als dat wel het geval is, werpt het aanvragen vaak een drempel op. De regels zijn te ingewikkeld, en zonder hulp komen ouderen er dan niet uit.

Ouderen actief benaderen
Ook speelt een gebrek aan vertrouwen in de overheid mee, dat extra is aangewakkerd door onder meer de toeslagenaffaire. “Ze ervaren de overheid als bureaucratisch, begrijpen in veel gevallen de regels niet of ze vergeten dat ze wijzigingen op tijd moeten doorgeven. Ze zijn bang dat ze te maken krijgen met een terugvordering”, staat in het rapport.
De ombudsman zegt dat de overheid ouderen veel actiever moet benaderen en niet moet afwachten totdat ouderen zelf aankloppen. Van belang is om persoonlijk contact met hen te leggen, via telefoon en huisbezoeken. Ook moet beter in kaart worden gebracht welke ouderen financieel kwetsbaar zijn. Als er aan een inkomensvoorziening verder geen verplichtingen verbonden zijn, moet die automatisch worden toegekend. In andere gevallen zou de overheid moeten helpen bij de aanvraag.

Lees het artikel op de site van de NOS

Voor het onderzoek zijn ook migrantenouderen, sleutelfiguren en medewerkers van het NOOM geïnterviewd, omdat oudere migranten oververtegenwoordigd zijn in de groep die in armoede leeft. Het NOOM heeft er ook op gewezen dat veel regels met betrekking tot het aanvragen van financiële hulp niet aansluiten bij de situatie van betrokkenen.

23 mei 2022

Seniorencoalitie in actie:
Pas de pensioenwet aan!

De Seniorencoalitie is een petitie gestart waarin aanpassingen worden geëist aan de nieuwe pensioenwet. De Tweede Kamer behandelt het wetsvoorstel hoogstwaarschijnlijk nog vóór het zomerreces, terwijl het nog aan alle kanten rammelt.
Het wetsvoorstel zoals het er nu ligt, is voor de ouderenorganisaties ANBO, KBO-PCOB, Koepel Gepensioneerden en NOOM onacceptabel. Er zitten nog te veel losse eindjes aan. Meer informatie over de actie en de standpunten van de Seniorencoalitie over de nieuwe pensioenwet zijn te vinden op pasdepensioenwetaan.nl.
De Seniorencoalitie maakt zich in de eerste plaats zorgen over de koopkracht in de komende jaren, vóór invoering van het nieuwe stelsel, de zogeheten transitieperiode. Naar verwachting is het nieuwe pensioenstelsel in 2027 in zijn geheel ingevoerd.Het ziet ernaar uit dat later dit jaar een deel van de pensioenen voor het eerst in twaalf jaar kan worden geïndexeerd. Dat is goed nieuws, maar volgend jaar of in 2026 kan de situatie heel anders zijn, omdat indexatie nog steeds afhankelijk is van de marktrente, die snel verandert. In de petitie eist de Seniorencoalitie dat er vanaf nu geïndexeerd wordt en dat dit ook de komende jaren mogelijk blijft. Pensioenfondsen hebben genoeg geld in kas. In het nieuwe stelsel is indexatie gebaseerd op rendementen, dat zou ook al in de transitieperiode moeten worden toegepast. Op deze manier kan in elk geval een deel van de opgelopen achterstand worden ingelopen. Want stap je straks met een slecht pensioen in het nieuwe stelsel, dan blijft het een slecht pensioen. Eenmaal in het nieuwe stelsel is het beloofde koopkrachtige pensioen nog niet geborgd in het wetsvoorstel zoals dat er nu ligt. Een tweede eis is dat de grote pensioenpot van zo’n 1800 miljard euro eerlijk wordt verdeeld over de individuele pensioenpotjes van deelnemers. Hoe gaat dat proces verlopen? Het wetsvoorstel is er niet duidelijk over en dat stelt de Seniorencoalitie allerminst gerust.
Ten slotte eisen de ouderenorganisaties in de petitie dat gepensioneerden meer zeggenschap krijgen over hun pensioen, zowel in aanloop naar het nieuwe stelsel als in het nieuwe stelsel zelf. Het wetsvoorstel regelt niet meer dan ene papieren zeggenschap. Het nieuwe pensioenstelsel is een stelselherziening van ongekende omvang met gevolgen voor alle gepensioneerden én toekomstige gepensioneerden in ons land. Dat moet niet snel even door de Tweede Kamer worden gedrukt, zoals nu dreigt.
De Seniorencoalitie wil de petitie vlak voor het debat over de pensioenwet aanbieden aan leden van de Tweede Kamer. De hele petitie is hier te vinden.

8 april 2022

Informatie over de eenmalige energietoeslag 2022

Ongeveer 800.000 huishoudens met een laag inkomen krijgen in 2022 een eenmalige energietoeslag. Het NOOM krijgt veel vragen over deze toeslag. In een uitgebreid artikel op deze site wordt ingegaan op vragen over de hoogte van de toeslag, de voorwaarden waaraan moet worden voldaan om de toeslag te krijgen en de wijze waarop die moet worden aangevraagd. Ook bevat het artikel achtergrondinformatie over de regeling en een aantal handige links.

30 maart 2022

Seniorencoalitie: pensioenwet zo onacceptabel

De Seniorencoalitie vindt de Wet Toekomst Pensioenen in de huidige vorm onacceptabel. Al vóór 2027 moeten de pensioenen worden geïndexeerd, maar daar is in het wetsvoorstel weinig zicht op. Daarmee breekt het kabinet zijn belofte van een koopkrachtig pensioen. Bovendien dreigt de koopkracht van het pensioen daarna op een structureel lager niveau te liggen. Het vertrouwen in en draagvlak onder gepensioneerden en oudere werknemers voor het nieuwe pensioenstelsel dreigt verloren te gaan.
De Seniorencoalitie van ANBO, KBO-PCOB, Koepel Gepensioneerden en NOOM wijst erop dat voor de grote meerderheid van de gepensioneerden de indexatieachterstand al rond de 23% bedraagt. Dat terwijl de pensioenvermogens sinds 2008 ruim verdubbeld zijn tot circa 1800 miljard euro. Die uitholling van de waarde van het pensioen zet zich versneld voort nu de prijsinflatie oploopt tot 7%. Als het kabinet de regels niet aanpast, zal de daling van de koopkracht van het tweede-pijlerpensioen tot 40% kunnen oplopen. Dat is onacceptabel. En al kan door de licht gestegen rente her en der wel worden geïndexeerd, dan nog zal de verhoging in geen verhouding staan tot de gestegen prijzen. Het kabinet heeft zich de afgelopen jaren doof gehouden voor de fundamentele kritiek van de Seniorencoalitie. Daarmee verspeelt het kabinet het gewenste vertrouwen en zet het het benodigde draagvlak voor de vernieuwing van het pensioenstelsel op het spel.

De ouderenorganisaties willen dat draagvlak bieden, maar alleen op voorwaarde dat naar de belangen van 3,5 miljoen gepensioneerden wordt geluisterd. De Seniorencoalitie zal de leden van de Tweede en Eerste Kamer met klem oproepen om de wetgeving met name in de overgangsperiode te verbeteren. Het kabinet stelt dat in het nieuwe stelsel pensioenen vanaf 2027 sneller kunnen worden verhoogd. Maar die verhoging komt te laat voor de gemiddelde gepensioneerde, die immers rond de 77 jaar oud is. Ook een in publicaties voorgespiegelde verhoging bij het ingaan van het nieuwe stelsel is feitelijk voor gepensioneerden een sigaar uit eigen doos.
Rond het nieuwe pensioenstelsel staan nog veel vragen open, zoals de vraag of het stelsel bestand is tegen een hogere inflatie. Omdat daarnaast elk pensioenfonds eigen keuzes gaat maken op het gebied van risicohouding, zijn deelnemers in de komende jaren in het ongewisse over de toekomst van hun pensioen.
De Seniorencoalitie gaat de zeer uitgebreide en complexe regelgeving in de komende tijd nader bestuderen en komt voor behandeling in het parlement met een grondige reactie op de Wet Toekomst Pensioenen. Naast het kunnen indexeren van de pensioenen zijn onder meer perspectief op inhaalindexatie, een eerlijke overstap naar het nieuwe stelsel en voldoende zeggenschap van gepensioneerden daarover èn daarna belangrijk.

30 maart 2022

Kabinet gaat op zoek naar arme ouderen: waarom halen ze hun AOW niet op?

Het kabinet begint een zoekactie naar bijna 20 duizend ouderen die onder de armoedegrens leven maar geen gebruik maken van uitkeringsgeld waar zij wel recht op hebben. Het gaat vooral om ouderen die een onvolledige AOW krijgen omdat zij een tijd in het buitenland hebben gewoond. Ouderen die alleen van een onvolledige AOW moeten rondkomen, kunnen een aanvulling tot het bestaansminimum krijgen. Dat kan via de Aanvullende Inkomensvoorziening Ouderen, de AIO, een regeling vergelijkbaar met de bijstand. De regeling is ingesteld toen bleek dat met name voormalige gastarbeiders van alleen een onvolledige AOW moesten rondkomen.
Uit onderzoek van de Algemene Rekenkamer, het Centraal Bureau voor de Statistiek en de Sociale Verzekeringsbank, die de AOW uitbetaalt, blijkt echter dat 19.300 huishoudens géén beroep doen op de AIO terwijl ze daar wel recht op kunnen hebben. Minister Carola Schouten (CU) voor Armoedebeleid, Participatie en Pensioenen heeft nu een conceptregeling gepubliceerd om die groep op te sporen. Bij wijze van proef worden de bestanden van de SVB en uitkeringsinstantie UWV gekoppeld. Het UWV voert de werknemersverzekeringen uit. Door de koppeling hoopt Schouten inzicht te krijgen in het huishoudinkomen van de ouderen die nu een onvolledige AOW krijgen. Als het huishoudinkomen onder de armoedegrens ligt, kunnen deze mensen actief worden benaderd en kan hen de uitkering worden aangeboden.
Lees het volledige artikel op de website van de Volkskrant

10 maart 2022

Position paper NOOM over koopkracht ouderen

De commissie voor Sociale Zaken en Werkgelegenheid van de Tweede Kamer organiseerde op 10 maart een rondetafelgesprek ‘Koopkracht van ouderen’. De commissie wilde graag horen hoe ervaringsdeskundigen de koopkracht ervaren. Daarnaast wilde de commissie informatie opdoen hoe de koopkracht van ouderen verbeterd zou kunnen worden.
Als input voor de discussie leverde het NOOM een position paper waarin wordt ingegaan op de vaak slechte financiële positie van migrantenouderen en op de oorzaken daarvan. Ook bevat het position paper aanbevelingen voor verbetering van de financiële positie.

40% van de 65+-huishoudens met een niet-Westerse migratieachtergrond leeft langdurig en structureel onder het bestaansminimum. Onder ouderen die geen migratieachtergrond hebben is dit percentage 2,5% (SEO-rapport nr. 2017-09, gebaseerd op cijfers van het CBS). De grotere armoede onder oudere migranten is o.a. het gevolg van:

het vaker hebben van een onvolledige AOW, samen met geen of een heel laag aanvullend pensioen,
het vaker hebben van een jongere partner zonder inkomen,
het niet of minder vaak aanvragen van inkomensvoorzieningen, zoals huur- en/of zorgtoeslag, AIO en andere voorzieningen,
het vanwege de kostendelersnorm gekort worden op de Aanvullende Inkomensvoorziening Ouderen (AIO),
vóór intreding van de AOW-leeftijd reeds langdurig op – of zelfs onder – bijstandsniveau leven, waardoor men géén spaargeld (meer) heeft.

Om de armoede onder deze groepen te verkleinen doet het NOOM de volgende aanbevelingen:

compensatie van het AOW-tekort van voormalige Rijksgenoten, conform het advies van de commissie Sylvester over de tegemoetkoming voor de onvolledige AOW-opbouw van Surinaamse Nederlanders;
jongere partnertoeslag: recht op 70% (i.p.v. 50%) AOW voor de gepensioneerde met een jongere partner zonder inkomsten (conform de norm voor alleenstaande AOW-ers);
vergoeding van verplichte eigen risico’s en eigen bijdrages voor de laagste inkomensgroepen;
indexering van pensioenen en/of koopkrachtverlies van de afgelopen 13 jaar compenseren.

Ook wijst het NOOM op de noodzaak de toegankelijkheid van regelingen en informatie hierover te vergroten door meer voorlichting en begeleiding in – letterlijk en figuurlijk – de eigen taal, bij voorkeur met inzet van ervaringsdeskundigen en goed op- en begeleide vrijwilligers uit de migrantengemeenschappen.
Download het Position paper

9 maart 2022

Rotterdam stopt met ‘kostendelersnorm’

Rotterdam wil een belangrijk deel van de Participatiewet niet langer uitvoeren omdat de wet onacceptabele negatieve gevolgen heeft voor inwoners. Het college van burgemeester en wethouders in Rotterdam kondigde vandaag aan dat het de zogeheten kostendelersnorm per 1 juli 2022 afschaft. Die norm heeft volgens de stad zoveel nadelige effecten dat het beter is ermee op te houden.
De kostendelersnorm bepaalt dat bijstandsgerechtigden, die samenwonen met iemand die ouder is dan 21 jaar, worden gekort op hun uitkering. Dit omdat de wet er vanuit gaat dat die extra leden van het huishouden ook een inkomen kunnen verwerven.

De stap van PvdA-wethouder Richard Moti van Werk en Inkomen is opmerkelijk. Het gebeurt namelijk zelden dat een lagere overheid weigert een wet van het Rijk uit te voeren. Maar de stad zegt dat de problemen waarmee burgers worden geconfronteerd door de kostendelersnorm niet meer acceptabel zijn.
Volgens wethouder Moti leidt de kostendelersnorm tot grote sociale spanningen in gezinnen die het al lastig hebben en kan het zelfs leiden tot dakloosheid onder jongeren. Ouders zouden zich gedwongen voelen hun thuiswonende kinderen, ouder dan 21 jaar, de deur te wijzen. Want blijven deze kinderen thuiswonen, dan dreigt er een korting op de bijstandsuitkering. Tegelijkertijd is er een groot tekort aan woningen in Nederland, vooral in het goedkopere segment.

De gemeente heft de kostendelersnorm op per 1 juli 2022, maar gaat vanaf nu al vrijstelling verlenen. Eerder, in 2021, weigerde de gemeente Utrecht al een ander deel van de Participatiewet langer uit te voeren.

Het kabinet zegt te werken aan een oplossing voor het probleem van de kostendelersnorm, maar die oplossing laat op zich wachten, tenminste tot in 2023. Dat duurt wethouder Moti te lang.

Lees het volledige artikel op de website van EenVandaag

23 februari 2022

Hoge energierekening zorgt voor betalingsproblemen

“In het nauw door hoge energierekening, leveranciers verwachten meer betalingsproblemen”, luidt de kop van een mooi artikel in het AD.
Hierin komt onder andere Ruthmila Cicilia aan het woord: “Meneer Andrade leeft nu al onder de armoedegrens; hij heeft minder dan 130 euro per maand. Hij gaat nergens naartoe, want er is geen geld. Het is overleven met geld.”
Zorgelijk is niet alleen de situatie voor de groep bijstandsgerechtigden. Ook AOW-gerechtigden met een AOW-gat en AOW-ers zonder aanvullend pensioen of een klein pensioentje komen onherroepelijk in de problemen. De 400 miljoen euro die het kabinet heeft uitgetrokken om de energienota te verlagen zijn niet voldoende om hen te helpen. Ook de 200 miljoen extra voor bijzondere bijstand zal het probleem niet oplossen denkt NOOM-coördinator Lameiro: “De 200 euro energiecompensatie voor mensen met een laag inkomen is een lachertje als je bedenkt dat mensen soms meer dan 2000 euro extra per jaar gaan betalen.” Bovendien kan het volgens haar nog maanden duren voordat mensen het geld op de rekening hebben; veel gemeenten zijn nog druk met het opzetten van de loketten voor compensatie.

16 februari 2022

Valentijnsactie seniorenorganisaties: Rutte zet AOW’er in de kou

ANBO, KBO-PCOB, Koepel Gepensioneerden en NOOM stonden op Valentijnsdag bij de Hofvijver in Den Haag, met een grote Valentijnskaart en een reuzen-liefdesslot dat zij aan een hek hebben vastgeklonken. De boodschap aan het kabinet-Rutte IV: haal het koppel AOW-minimumloon na ruim 40 jaar niet zomaar bruut uit elkaar!
De gure, harde wind weerhield Trix van der Biezen en Malva Rijna er niet van om samen met de ouderenorganisaties in Den Haag actie te voeren voor het behoud van de koppeling tussen de AOW en het minimumloon. “Het is belangrijk om te laten zien in welke situatie we zitten als ouderen met alleen AOW”, zegt Van der Biezen. “Sinds ik twaalf jaar geleden voor het eerst AOW kreeg, ben ik er alleen maar op achteruitgegaan.”
Lees het hele artikel op de website van ANBO.

16 februari 2022

Eerste Kamer: toch koppeling AOW met minimumloon

De Eerste Kamer roept het kabinet op om terug te komen van verschillende besluiten uit het regeerakkoord. Dat bleek in een debat met het kabinet over de regeringsverklaring.
De senatoren steunen in meerderheid het voorstel van de fractie-Nanninga dat de AOW toch volledig gekoppeld blijft aan het minimumloon. Het kabinet wil de AOW niet mee laten groeien met de voorgenomen extra verhoging van het minimumloon omdat dat oplopend 2,4 tot 2,9 miljard euro per jaar zou kosten. De AOW stijgt in de plannen overigens wel mee met de cao-lonen.

Lees het volledige artikel op de NOS site

18 januari 2022

Maatschappelijke organisaties roepen op tot beschaving: houd koppeling minimumloon met AOW en sociaal minimum in stand!

Een coalitie van maatschappelijke organisaties (vakbonden en diverse organisaties voor senioren, patiënten, mensen met een beperking en armoedebestrijding) heeft de handen ineengeslagen. Zij roept de Tweede Kamer op de koppeling in stand te houden tussen het wettelijk minimumloon, de AOW en het sociaal minimum. Dat is een kwestie van beschaving.
Statement:
Wij, de gezamenlijk vakbonden en diverse organisaties voor senioren, patiënten, mensen met een beperking en armoedebestrijding, roepen u – leden van de Tweede Kamer – op om de koppeling van de AOW en het sociaal minimum aan het wettelijk minimumloon volledig in stand te houden.
De stijging van het wettelijk minimumloon en de daaraan gekoppelde uitkeringen zijn van groot belang voor het vergroten van de bestaanszekerheid in Nederland. Anders lopen de inkomensachterstanden van ouderen en uitkeringsgerechtigden nog verder op. Dat is onaanvaardbaar. Het kabinet mikt op een bescheiden verhoging van het wettelijk minimumloon van bij elkaar 7,5 procent in 2024 en 2025. We hebben in het coalitieakkoord gelezen dat die stijging niet wordt verwerkt in de AOW. In de doorrekeningen van het Centraal Planbureau (CPB) moesten wij daarnaast lezen dat het effect op het netto inkomen van mensen op het sociaal minimum ook volledig wordt wegbezuinigd.
De compensatie voor ouderen die wordt voorgesteld in de vorm van een verhoging van de ouderenkorting, is niet effectief. Honderdduizenden ouderen met lage en middeninkomens zullen die compensatie niet of niet volledig kunnen verzilveren. Het koppelingsprincipe is wél bewezen effectief en is ook een kwestie van beschaving.
Wij roepen u daarom op om het principe van de netto-nettokoppeling tussen het wettelijk minimumloon, de AOW en het sociaal minimum volledig te behouden. Praktisch betekent dit dat de voorgenomen stijging van het wettelijk minimumloon volledig zou moeten worden verwerkt in de AOW en dat de in het akkoord opgenomen bezuinigingen op het sociaal minimum worden geschrapt.

Namens:
Vakbonden: FNV, CNV en VCP
Seniorenorganisaties: Koepel Gepensioneerden, ANBO, KBO-PCOB, NOOM, KBO Brabant en FASv
Organisaties voor patiënten, mensen met een beperking en armoedebestrijding: ATD de Vierde Wereld, Ieder(in), Landelijke Cliëntenraad (LCR), De Pijler, SUNN (Stichting Urgente Noden Nederland), Horus, AVS, Valente, Sociale Alliantie en Werkplaats Como

18 januari 2022

Red de AOW!

ANBO, KBO-PCOB, de Koepel Gepensioneerden, de Landelijke Cliëntenraad, het Netwerk van Organisaties van Oudere Migranten (NOOM), de Stichting Urgente Noden Nederland (SUNN), ATD Vierde Wereld en KBO-Brabant roepen de voorzitters en AOW-woordvoerders van de Tweede Kamer fracties op om in het debat over de regeringsverklaring de solidariteit in stand te houden en de koppeling van de AOW veilig te stellen!
Naar aanleiding van het aanstaande debat over de regeringsverklaring van het kabinet-Rutte IV roepen ANBO, KBO-PCOB, de Koepel Gepensioneerden, de Landelijke Cliëntenraad, het Netwerk van Organisaties van Oudere Migranten (NOOM), de Stichting Urgente Noden Nederland (SUNN), ATD Vierde Wereld en KBO-Brabant de Tweede Kamer op het voornemen uit het coalitieakkoord over ontkoppeling van de AOW, terug te draaien. Senioren hadden gehoopt op een regeerakkoord dat de koopkrachtpositie en bestaanszekerheid van senioren betekenisvol verbetert. Het tegendeel is echter het geval. Mede door de loskoppeling van de AOW komen de koopkracht en bestaanszekerheid juist verder onder druk te staan.

Voorkom uitholling van de AOW
Het is voor ons onbegrijpelijk dat het kabinet het voornemen heeft om de koppeling van de AOW met het minimumloon los te laten. De AOW is het basisinkomen voor iedere senior in Nederland. Aan die basisvoorziening moet en mag niet worden getornd. AOW’ers hebben immers geen mogelijkheden om hun inkomen op een andere wijze te verhogen. De aangekondigde compensatie in de vorm van een hogere ouderenkorting heeft voor senioren met een laag inkomen geen enkele betekenis. Als onderdeel van de heffingskorting komt de ouderenkorting in mindering op de verschuldigde inkomstenbelasting en premies volksverzekeringen. Bij een laag inkomen is het totaal van de heffingskorting echter meer dan de verschuldigde belasting. Een hogere korting leidt dus niet tot een lagere belasting want die is bij deze groep al € 0.
Meer in het algemeen moeten alle senioren erop kunnen rekenen dat de AOW ten minste in de pas blijft lopen met de ontwikkeling van het minimumloon. Nu nogal willekeurig dreigt te worden besloten de AOW te ontkoppelen, waardoor de bestaanszekerheid van een groeiende groep ouderen in het gedrang komt. Ontkoppeling vinden wij daarom onaanvaardbaar.

Achteruitgang als toekomstperspectief
De plannen zijn des te schadelijker, gezien de koopkrachtvooruitzichten voor gepensioneerden. Zij gaan er volgens de CPB-doorrekening in de komende kabinetsperiode gemiddeld 0,4% per jaar op achteruit, en raken daarmee gemiddeld een half procentpunt per jaar achterop vergeleken met werkenden en uitkeringsgerechtigden. Het overgrote deel van de gepensioneerden blijft voor het twaalfde jaar op rij stevig onder de nullijn, en dit ook nog eens vanuit een uitgangssituatie waarin de prijzen de pan uit stijgen terwijl veel pensioenen al sinds de kredietcrisis niet meer zijn geïndexeerd. In de afgelopen elf jaren was de gemiddelde koopkrachtontwikkeling voor senioren -5%, terwijl werkenden er in dezelfde periode gemiddeld 18% op vooruit gingen. Bovenop de huidige stijging van de energieprijs komt op basis van het coalitieakkoord vanaf 2023 verder een verhoging van de energiebelasting voor gas met 5,23 cent in de eerste tariefschijf. Tegen deze achtergrond is het extra zuur dat het coalitieakkoord minder doet om de koopkracht van gepensioneerden te steunen dan die van andere inkomensbronnen, zoals de CPB-doorrekening aantoont.

17 december 2021

400.000 ouderen de dupe van ‘schandalige’ ontkoppeling AOW

ANBO, KBO-PCOB, de Koepel Gepensioneerden en NOOM tekenen protest aan tegen het voornemen uit het regeerakkoord de koppeling tussen minimumloon en AOW los te laten. Daardoor krijgt een groep van bijna 400.000 ouderen er geen cent bij.
Vakbonden en ouderenorganisaties zijn boos dat de historische koppeling, die bestaat sinds 1980, met één ‘pennenstreek’ dreigt te worden verbroken. Dreigt, want de plannen moeten nog in wetgeving worden omgezet en daarna door het parlement worden geloodst.
In het regeerakkoord staat wel dat ouderen worden gecompenseerd middels een hogere ouderenkorting. Dat is een bedrag dat ouderen mogen aftrekken van de belasting die ze moeten betalen. Maar de vraag is of dat effect heeft: de ouderenkorting is namelijk alleen beschikbaar voor ouderen met een verzamelinkomen tot circa 50.000 euro. Maar om de ouderenkorting te kúnnen krijgen, moet je wel belasting betálen. En dat is voor de mensen met alleen AOW of AOW met een aanvullend pensioen tot 500 euro bruto per maand, zo’n 400.000 ouderen, nou juist niet het geval. Het gaat dus om een veel grotere groep dan de coalitiepartijen doen voorkomen. Bovendien klopt de bewering van de coalitiepartijen dat al met een beetje aanvullend pensioen de verhoging van de ouderenkorting te merken zal zijn niet volgens NOOM-coördinator Lucia Lameiro: “Uit de CBS-publicatie “Materiële welvaart in Nederland 2020 blijkt dat 1 op 20 huishoudens (ofwel 110.000 huishoudens) in 2018 bovenop hun AOW geen of hooguit 250 euro bruto per maand aan aanvullende inkomsten hadden. Daarnaast moesten bijna 218 duizend huishoudens het maandelijks stellen met 250 tot 500 euro bovenop de AOW. Dat zijn bij elkaar opgeteld 328.000 huishoudens die de ontkoppeling van de AOW direct gaan voelen in hun portemonnee. Daarbij blijkt uit het SEO rapport 2017-09 dat ruim 25.000 65+huishoudens met een niet-westerse achtergrond – dat is meer dan 40% – onder de armoedegrens leeft (dat percentage is 2,5% bij de ouderen zonder migratieachtergrond). De coalitiepartners onderschatten en negeren dus de armoede onder ouderen en in het bijzonder ouderen met een migratieachtergrond. Deze ouderen gaan niets merken van de verhoging van de ouderenkorting, wel van deze ontkoppeling van de AOW, bovenop de stijging van de kosten van levensonderhoud.”
Lees ook het artikel in het AD

17 december 2021

Zorgkosten of meerkosten en belastingaangifte: laat geen geld liggen

Vanaf maart 2022 is het weer tijd voor de belastingaangifte over 2021. Het is dan goed om te weten of je zorgkosten en/of meerkosten hebt die fiscaal aftrekbaar zijn. Het is niet altijd eenvoudig om uit te zoeken welke kosten voor aftrek in aanmerking komen. Daarom zorgt Ieder(in) voor actuele informatie hierover. Dat gebeurt via:

het artikel ‘Stappenplan belastingvoordeel – De aftrek van zorgkosten over het jaar 2021’
de website Meerkosten.nl (vanaf 5 februari geactualiseerd voor het nieuwe belastingjaar)
het webinar ‘Belasting en aftrekmogelijkheden zorgkosten en meerkosten’ (medio februari 2022)

16 december 2021

Seniorenorganisaties verontrust: Kabinet heeft blinde vlek voor koopkracht ouderen

De nieuwe regeringscoalitie heeft totaal geen oog voor de inkomenspositie van ouderen. Zij profiteren op geen enkele manier mee van de welvaart, vinden de gezamenlijke ouderenorganisaties.
ANBO, KBO-PCOB, Koepel Gepensioneerden en NOOM vinden dat het kabinet snel duidelijk moet maken hoe ouderen worden gecompenseerd voor het loslaten van de koppeling tussen het minimumloon en de AOW. Het minimumloon gaat stapsgewijs met 7,5% omhoog, de AOW niet.
In het regeerakkoord staat dat AOW’ers worden gecompenseerd via een hogere ouderenkorting. Mensen met alleen AOW of met een klein aanvullend pensioen hebben hier niets aan. Wat het betekent voor de andere groepen AOW’ers is niet duidelijk, omdat een verdere uitwerking in het regeerakkoord ontbreekt. Dat stelt de ouderenbonden niet gerust.
De inkomenspositie van ouderen staat al jaren onder druk. Werkenden zijn er de afgelopen elf jaar bijna 18% in koopkracht op vooruit gegaan, gepensioneerden hebben bijna 5% moeten inleveren.
De aanvullende pensioenen zijn al jaren niet meegegroeid met de prijsontwikkeling. Indexatie is volgens de ouderenorganisaties direct nodig. Door de hoge inflatie van nu komt de koopkracht alleen maar verder onder druk te staan. Helaas laat de nieuwe coalitie nergens een visie zien op de koopkrachtontwikkeling voor de komende jaren.
ANBO, KBO-PCOB, Koepel Gepensioneerden en NOOM zijn wel tevreden over de plannen voor woningbouw in het regeerakkoord. Het nieuwe kabinet wil per jaar tot 100.000 woningen gaan bouwen, met extra aandacht voor onder anderen senioren. Ook komt er meer ruimte voor alternatieve woonvormen. De seniorenorganisaties dringen hier al jaren op aan en zijn blij dat de nieuwe coalitie er nu in meegaat.
Het ouderenbeleid wordt ook in dit regeerakkoord nog steeds vanuit het perspectief van zorg benaderd. De gezamenlijke ouderenorganisaties vinden dat een gemiste kans. Het is tijd voor integraal ouderenbeleid voor de groeiende groep senioren in ons land. Vanuit alle departementen moet ouderenbeleid worden ontwikkeld en met elkaar afgestemd, op het gebied van inkomen, wonen, welzijn, veiligheid, digitalisering, zorg en zingeving.

26 oktober 2021

Actieplan Toegankelijk Betaalverkeer; hoe houden we het betalingsverkeer voor iedereen toegankelijk en werkbaar in de digitale wereld

De toenemende digitalisering van het betalingsverkeer lijkt en logische ontwikkeling: alles wordt immers steeds meer digitaal. Denk maar aan de DIGID, het maken van een afspraak met de dokter of in het ziekenhuis, de coronapas en de contacten met de gemeente. Overheid, bedrijven en instellingen, zoals banken, gaan er steeds meer van uit dat iedereen, ook ouderen, digitaal vaardig zijn, beschikken over een tablet of laptop en de laatste updates van apps hebben staan op hun (meest recente) smartphone en natuurlijk dat zij ook beschikken over een internetbundel en/of wifi thuis. Maar we weten allemaal dat dit voor heel veel ouderen niet het geval is. In het bijzonder geldt dit voor ouderen met een migratie-achtergrond.
Zij beschikken vaak niet over de noodzakelijke digitale vaardigheden, niet over alle noodzakelijke apparatuur en ook niet over een eigen internetverbinding. Dit komt omdat de digitale ontwikkelingen te snel gaan, omdat ouderen (denken) het niet meer te kunnen leren maar ook omdat veel ouderen financieel niet in staat zijn om de noodzakelijke apparatuur en internetverbinding aan te schaffen en up to date te houden.
Om hierin verbetering te brengen is een actieplan ontwikkeld dat moet worden uitgevoerd door een kernteam met daarin de Betaalvereniging, De Nederlandse Bank en NOOM. In dit artikel beschrijft Ed Klute (vertegenwoordiger van het NOOM in het kernteam) de achtergronden en doelstellingen van het actieplan:
1) banken, NOOM en andere belangenorganisaties werken samen om de ondersteunende diensten van de banken beter af te stemmen op ouderen en beter onder de aandacht te brengen van de ouderen.
2) Met de banken worden afspraken gemaakt om tijdig komende veranderingen te bespreken en mogelijke negatieve gevolgen voor ouderen en andere “kwetsbare” groepen te analyseren en te voorkomen.
3) Ontwikkelen van een transparante klachtenprocedures waarmee klanten hun problemen bij de banken kunnen neerleggen en inzicht krijgen in de afhandeling.
Lees het volledige artikel

26 oktober 2021

Rijk of arm? Ook voor je gezondheid maakt inkomensongelijkheid verschil.

Leven in armoede geeft chronische stress die de lichamelijke en geestelijke gezondheid van ouderen aantast. Stress tast echter ook de cognitieve capaciteit aan, waardoor mensen minder verstandige beslissingen nemen. Zowel armoede- als gezondheidsinterventies bij ouderen moeten hier rekening mee houden. Dat is de strekking van het artikel “Geld maakt niet gelukkig. Maar armoede maakt wel gestrest en ongezond’ van Carolien Smits, Jennifer van den Broeke, Karen Hosper, Sanne Niemer en Lucía Lameiro Garcia in Tijdschrift Geron 3, 2021.
Dat geldt ook voor oudere migranten die immers een relatief groot risico op armoede lopen. Volgens het Netwerk Organisaties Oudere Migranten
(NOOM) leeft 40% van hen langdurig en structureel onder het
bestaansminimum.
Het artikel bevat naast achtergrondinformatie en cijfers, ook aanbevelingen en links met meer informatie en methodieken voor ambtenaren, zorgverleners en beleidsmakers.

4 oktober 2021

Steeds meer 55-plussers in financiële nood

Steeds meer 55-plussers hebben financiële problemen en zullen bij het bereiken van de AOW-leeftijd nog verder in financiële nood komen. Door regelgeving ontstaan er onvoordelige situaties voor hen. In een reportage van EenVandaag vertellen Mikail Gören en Jos Theunissen over hun situatie.”Ik heb mijn eigen lijfrente moeten aanspreken om nog rond te komen. Eigenlijk was dat bedoeld voor mijn pensioentje, maar dat is nu al op”, vertelt Jos. Ook Mikail heeft het financieel lastig. Ze maken deel uit van de 147.000 huishoudens in Nederland die een laag inkomen hebben en die een grotere kans hebben langdurig werkloos te blijven. Nadja Jungmann, lector Armoede Interventies bij de Hogeschool Utrecht, ziet vaker situaties als die van Jos en Mikail. “Op dit moment leeft iets meer dan 10 procent van de 55-plussers op een laag inkomen van 1090 per maand, voor een stel is dat 1530. En een op de vier jonge senioren heeft nu een uitkering. Dat is wel heel veel…en nu blijkt ook nog dat veel uitkeringen voor hen zijn verlaagd. Dus daardoor is hun inkomen nog lager dan dat het al was.”
Lees het artikel op EenVandaag
Bekijk de reportage hieronder

22 september 2021

55 plussers in financiële nood

Het mag dan best goed gaan met Nederland. Dat geldt zeker niet voor iedereen. Voor veel 55 plussers is het sappelen. Vaak zijn mensen boven de vijftig hun baan kwijt geraakt en lukt het ze niet nog in te stappen op de arbeidsmarkt. Oud werknemers zijn afgekeurd of zijn na een paar flex-contracten uit het arbeidsproces geraakt. Zo’n 25% komt in de bijstand terecht en daar wachten hen allerlei regelingen en toeslagen die elkaar in de weg staan. Mikail Gören weet daar alles van. Hij procedeerde twee jaar tegen de gemeente omdat hij een deel van zijn uitkering moest inleveren vanwege de ‘kostendelersnorm’. Hij zorgt voor zijn Asperger zoon, die geen huis kan vinden en dat betekent dat hij het ontbrekende geld bij zijn zoon moet halen. Zijn zoon heeft geen baan dus kwam Mikail in de misère terecht. Ondanks alle tegenwerking heeft hij toch zijn geld terug gekregen. Maar als zijn zoon straks klaar is met zijn MBO opleiding wacht hem opnieuw dezelfde korting.
Bekijk het videofragment van Nieuws en Co van 22 september.

20 september 2021

Voorkom toenemende financiële uitzichtloosheid kwetsbare 55-plusser

Een te grote groep jonge senioren gaat financieel ongezond de AOW in. Dat blijkt uit een onderzoek van Regioplan in opdracht van de seniorenorganisaties KBO-PCOB, Koepel Gepensioneerden, ANBO, FASv en NOOM. De organisaties pleiten voor maatregelen die ervoor zorgen dat de groeiende groep kwetsbare jonge senioren financieel wordt ontzien en worden gesteund bij het vinden van betaald werk. Het huidige, demissionaire, kabinet zou nu al moeten afzien van (en compensatie bieden voor) maatregelen die de uitkeringshoogte voor jonge senioren aantasten, de drempel moeten verlagen voor een arbeidsongeschiktheidsuitkering van 35% naar 15% arbeidsongeschiktheid en de kostendelersnorm moeten afschaffen.

147 duizend lage inkomenshuishoudens van 55-65 jaar
Op dit moment heeft iets meer dan 10% (meer dan 147 duizend huishoudens) in de leeftijdsgroep tussen 55 en 65 jaar een laag inkomen (in 2019 € 1090 netto per maand voor een alleenstaande en € 1530 voor een paar zonder kinderen). De meeste (bijna 82 duizend) zitten al jaren in deze situatie. Het gaat bijvoorbeeld om mensen met schulden, een lage opleiding of een niet-westerse migratieachtergrond. De seniorenorganisaties maken zich zorgen over de weinig rooskleurige perspectieven van jonge senioren die jarenlang van een gering inkomen moeten rondkomen.

Stop de financiële kwetsbaarheid
Het aandeel lage inkomenshuishoudens onder 55-65-jarigen is in de periode 2015-2019 gestegen van 9,4% naar 10,3%. Voorkomen moet worden dat een steeds grotere groep jonge senioren in armoede terecht komt. Als zij al vanuit een kwetsbare positie de AOW in gaan, is het moeilijk een buffer op te bouwen om financiële klappen op te vangen. Daarnaast hebben financiële kwetsbaarheid en armoede grote impact op de gezondheid van mensen en hun mogelijkheden om aan de samenleving deel te nemen. Op termijn leidt niets doen aan toenemende financiële kwetsbaarheid alleen maar tot hogere kosten voor de samenleving als geheel.

Hoge uitkeringsafhankelijkheid bij ongunstige ontwikkeling uitkeringshoogte
Uit het dataonderzoek van Regioplan over 2019 blijkt verder dat bijna een kwart (ca. 24%) van de jonge senioren een uitkering heeft. Dat is fors te noemen. De afgelopen jaren heeft de doorwerking van fiscale maatregelen geleid tot lagere uitkeringen (zoals de AIO, IOAW, IOAZ en de Anw) en dit zal de komende jaren (mogelijk zelfs versterkt) zo doorgaan. Op die manier dreigt het aantal mensen dat in armoede terecht komt alleen maar te stijgen. Daarnaast is als gevolg van de zogenaamde kostendelersnorm de toepasselijke bijstandsnorm per kostendeler lager naarmate er meer personen in de woning wonen. Dit kan belemmerend werken voor onder andere het verlenen van mantelzorg door bijstandsgerechtigde jonge senioren.

Senioren ‘35-minners’ moeilijk aan het werk
Daarnaast komt een groep deels arbeidsongeschikten moeilijk aan een baan. Het gaat om de zogenoemde 35-minners; ze zijn voor minder dan 35% arbeidsongeschikt. Zij hebben geen recht op een uitkering en moeten zich maar zien te redden op de arbeidsmarkt. Meer dan de helft van deze groep is 45 jaar of ouder. De kans dat zij aan het werk komen, is onevenredig klein. Daarmee zijn ze extra financieel kwetsbaar.

Lees dit artikel

7 juli 2021

Stand van zaken uitvoering Sociale zekerheid: ondergebruik AIO
Op 6 juli bood de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid aan de Tweede Kamer de Stand van de uitvoering sociale zekerheid aan. In deze brief informeert hij over de ontwikkelingen in de uitvoering van sociale zekerheid, de prioritaire thema’s waaraan UWV en de SVB werken en geeft hij inzicht ik inzicht in de knelpunten of risico’s die hierbij spelen. Een van de knelpunten is het niet-gebruik van de Aanvullende inkomensvoorziening voor ouderen (AIO). De AIO is bijstand voor ouderen die door de SVB kan worden verleend aan ouderen die geen volledige AOW hebben opgebouwd en/of van wie de partner nog niet AOW-gerechtigd is, wanneer ze als huishouden onvoldoende andere middelen hebben om in hun levensonderhoud te voorzien. De Algemene Rekenkamer constateerde dat het niet gebruik van de AIO hoog was. Dat betekent dat een groep kwetsbare ouderen waarschijnlijk in armoede verkeert. De SVB constateert in haar Knelpuntenbrief wet- en regelgeving dat de SVB de groep van mogelijke AIO-gerechtigden onvoldoende in beeld heeft, omdat de SVB niet over inkomens- en vermogensgegevens beschikt.

De SVB geeft aan dat de aanpak van het niet-gebruik hierdoor onvoldoende oplevert. Het signaal van de SVB heeft mede geleid tot een meersporenaanpak om het niet-gebruik terug te dringen.
De drie sporen om niet-gebruik terug te dringen zijn: 1) verdiepend onderzoek om meer inzicht te krijgen in de achtergronden van het niet-gebruik; 2) ontwikkeling van een nieuwe, gerichte inzet van gegevensuitwisseling voor de benadering van burgers die geen beroep op de AIO doen, maar er misschien wel recht op hebben; 3) het versterken van bestaande uitvoeringsprocessen.

In het eerste spoor, het onderzoeksspoor, heeft het CBS in opdracht van SZW samen met de SVB uitgebreid onderzoek afgerond naar het recht op en het niet-gebruik van de AIO. Uitkomst van dit onderzoek is dat het geschatte niet-gebruik van de AIO voor het jaar 2018 circa 30% was (ca. 19.500 huishoudens). Dat is lager dan wat de Rekenkamer vond voor het jaar 2017. Desondanks gaat het nog steeds om een aanzienlijke groep ouderen waarvoor het wenselijk is dat het niet-gebruik wordt teruggedrongen. Uitkomst van het onderzoek is ook dat er – behalve de financiële positie – geen geschikte achtergrondkenmerken zijn gevonden op basis waarvan de SVB niet-gebruikers gerichter kan benaderen dan ze nu al doet. Het gaat om een heel specifieke groep, minder dan 1% van de AOW’ers. Deze uitkomst onderstreept het belang van de uitwisseling van inkomensgegevens. Met die informatie kan de SVB niet-gebruikers waarschijnlijk wel gericht benaderen. Om die reden is het NOOM vóór deze aanpak, zoals NOOM-coördinator Lucía Lameiro García in dit fimpje in de knelpuntenbrief uitlegt.

In het tweede spoor, het ontwikkelingsspoor, heeft het innovatielab NOVUM van de SVB met UWV, SVB, TNO en SZW een ‘proof of concept’ opgeleverd voor nieuwe technologie waarmee de uitwisseling van inkomensgegevens binnen de kaders van het privacy-recht vormgegeven zou kunnen worden. Daarmee wordt invulling gegeven aan de motie Peters c.s. om burgers gericht te wijzen op de mogelijkheden van de AIO en ervoor te zorgen dat hierbij geen privacy-problemen ontstaan. Op dit moment wordt de technologie uitgewerkt naar een pilot die daadwerkelijk in de praktijk zou kunnen worden gebracht, inclusief de bijbehorende (tijdelijke) regelgeving, toetsing op de privacy-impact, advisering door de Autoriteit Persoonsgegevens en het gericht benaderen van een selecte groep van potentiële AIO-gerechtigden. De pilot is voor komend jaar voorzien.

Het derde spoor is gericht op de verdere versterking van bestaande uitvoeringsprocessen. Hierbij is informatie over de AIO in communicatiemiddelen richting huidige en toekomstige AOW-gerechtigden uitgebreid, heeft de AIO ook meer aandacht gekregen in ‘mijn pensioenregister.nl’, is er contact met belangenorganisaties om intermediairs en leden te informeren en is de informatievoorziening op internet verbeterd. Dit sluit aan bij de motie Kuzu c.s. om alle burgers proactief over de AIO te informeren. Persoonlijke contacten en voorlichtingsbijeenkomsten stonden vanwege corona noodzakelijkerwijs op een laag pitje. Gewerkt wordt aan een eenvoudiger, digitale aanvraagprocedure via internet, waar nu nog uitsluitend sprake is van schriftelijke formulieren. Succesvolle samenwerkingsprojecten met gemeenten worden uitgebreid naar andere gemeenten.

Download hier het rapport Stand van uitvoering Sociale zekerheid.
Download hier de Knelpuntenbrief van de SVB.
Beluister hier de discussie over het AOW gat op Radio Tamara Damsko.

Reactie NOOM op stand van uitvoering Sociale zekerheid
“We zien te veel onbekendheid met de mogelijkheden om een onvolledig AOW-pensioen aan te vullen met AIO (Aanvullende Inkomensvoorziening Ouderen). NOOM steunt het tegengaan van NIET-gebruik, zoals door de SVB voorgesteld. Het gaat om het bieden van bestaanszekerheid aan mensen die onder het bestaansminimum leven.”
Aldus NOOM-coördinator Lucía Lameiro García in de knelpuntenbrief van de Sociale Verzekeringsbank aan minister Wouter Koolmees over oa. (leefvormen in) AOW, AIO en Anw, de kostendelersnorm, participatie in de Anw en internationale handhaving.
In deze knelpuntenbrief is er bijvoorbeeld aandacht voor de grote financiële gevolgen van de keuze wel/niet duurzaam gescheiden leven. Dit is een goed voorbeeld van waarom regels snel vereenvoudigd moeten worden. Gevolgen van keuzes zijn nu niet te overzien.
Op één ding na zijn we heel gelukkig met aanbevelingen als deze van de Sociale Verzekeringsbank: “Op de langere termijn kan overwogen worden de regelingen verder te vereenvoudigen en de kostendelersnorm in de AIO en Anw af te schaffen.”
Hoezo op de langere termijn? De ellende is nu al niet te overzien.
NOOM doet dan ook een dringend verzoek aan minister Koolmees en alle partijen in de Tweede Kamer om de genoemde knelpunten voortvarend op te lossen. Bestaanszekerheid van grote groepen mensen staat langdurig onder druk en hiervoor zijn politieke oplossingen nodig. NIET-gebruik van regelingen is méér dan een kwestie van voorlichting; regels en voorwaarden moeten beter aansluiten bij de persoonlijke situatie/omstandigheden van betrokkenen. Dat is nu veelal niet het geval bij een grote groep migrantenouderen waarvan NOOM de belangen behartigt. Dat maakt dat veel van hen geen gebruik (kunnen) maken van bijvoorbeeld de AIO ondanks hun AOW-gat, waardoor ze voor de rest van hun leven tot armoede zijn veroordeeld.

21 mei 20021

Actie tegen toenemende armoede en kostendelersnorm

Op 19 mei, de dag waarop de Rijksoverheid en de ministeries hun jaarverslagen presenteren aan de Tweede Kamer, organiseerde een alliantie van verschillende maatschappelijke organisaties, waaronder FNV,de Woonbond, KBO-PCOB, FNV-Senioren, Ieder(in), de Straatalliantie Amsterdam én NOOM., een manifestatie bij de tweede Kamer. Doel was te laten zien waar het beleid van de afgelopen jaren toe geleid heeft en, als er geen drastische veranderingen komen, waar het nog toe kan leiden: tot nog meer ongelijkheid en een nog grotere armoedeproblematiek in het rijke Nederland. Tijdens de manifestatie werd onder meer de petitie “Stop armoede en dakloosheid: de kostendelersnorm uit de wet! aangeboden aan de nieuwe Tweede Kamer met het verzoek dit mee te nemen naar de onderhandelingen over een nieuw regeerakkoord. Ter illustratie van wat de kostendelersnorm teweeg brengt hield Malva Reyna, een van de ouderen van het NOOM, een aangrijpend verhaal waarin ze vertelde welke gevolgen de kostendelersnorm voor haar en haar gezin heeft. Malva’s verhaal staat symbool voor de dilemma’s waarmee steeds meer oudere migranten en hun kinderen te maken hebben. De enige uitweg die hen wordt geboden is om apart te blijven wonen of apart te gaan wonen. Dit terwijl er een gigantische woningtekort is en ook de wachtlijsten voor de zorg oplopen. Hun situatie gaat met dagelijkse stress gepaard en hun zorgen worden met de dag groter. Zij hebben helemaal niets aan tijdelijke ontheffingen van de gemeente. Of aan het stellen van een leeftijdsgrens voor jongeren aan de kostendelersnorm (bijv. tot 27 jaar). Malva’s zoon is 53! En zij is een AOW-gerechtigde met een onvolledige AOW.De stress en wanhoop maakt mensen zoals Malva en haar zoon ziek. Hun leven zou een stuk prettiger zijn als hun uitkeringen niet zouden worden gekort: zij zouden niet alleen samen kunnen blijven wonen om voor elkaar te blijven zorgen, ook zouden zij dan een normaler leven kunnen leiden, al zouden zij het nog steeds zuinig aan moeten doen. Maar ze zouden wel verlost zijn van de stress en wanhoop die ze nu ervaren en ook niet meer afhankelijk zijn van hun naasten om rond te kunnen komen en zich niet (verder) in de schulden te steken.

Kitty Jong (vicevoorzitter FNV) motiveerde de noodzaak van deze manifestatie als volgt: “Nederland hoort bij de top van de rijkste landen ter wereld, maar een half miljoen mensen leeft in armoede. De inkomens zijn te laag, de woon- en zorgkosten te hoog. We constateren bovendien dat de Kostendelersnorm niet alleen nodeloos extra armoede, schulden en dakloosheid veroorzaakt, maar ook dat zorgen voor elkaar daardoor financieel bestraft wordt, met alle stress en isolement die erbij komt kijken. Ook nu er tijdens de Coronapandemie bedrijven financieel worden ondersteund, kunnen mensen met lage inkomens en/of een uitkering naar een extraatje fluiten.Wij hebben ons daarom verenigd om de overheid op te roepen een einde aan deze nodeloze armoede te maken, de Kostendelersnorm te schrappen en wonen betaalbaar te maken.”
Bekijk de reportage van het AD
(geluid aanzetten met knop linksonder in beeld)

17 mei 2021

Kostendelersnorm: gemeenten willen ‘keiharde wet’ anders

Wie als bijstandsgerechtigde een volwassen kind in huis heeft, krijgt minder uitkering vanaf diens 21e, de kostendelersnorm. Van een 21-jarige wordt verwacht dat hij of zij bijdraagt aan de huishouding. En dus is minder uitkering nodig, is het idee.Maar als het kind niet in staat is genoeg te verdienen, kunnen bijstandsgezinnen er zo honderden euro’s op achteruit gaan. Met toenemende armoede tot gevolg.
Niet alleen linkse partijen willen de zogenoemde kostendelersnorm wijzigen. Ook VVD- en CDA-wethouders roepen het nieuwe kabinet nu op de wet aan te passen en de leeftijd van de norm te verhogen van 21 naar 27 jaar. Vakbond FNV gaat, net als sommige linkse partijen, nog een stap verder dan de gemeenten en pleit voor het volledig afschaffen van de kostendelersnorm. Lees meer

16 april 2021

Reactie op wetsvoorstel wijziging Pensioenwet
KBO-PCOB, ANBO, Koepel Gepensioneerden en NOOM hebben gezamenlijk gereageerd op de internetconsultatie van de Wijziging van de Pensioenwet, de Wet verplichte beroepspensioenregeling en de Wet inkomstenbelasting 2001 aangaande knelpunten kleine pensioenen. Het wetsvoorstel heeft drie doelstellingen die verband houden met knelpunten bij kleine pensioenen. Ten eerste wordt het voor pensioenuitvoerders mogelijk om de waarde van alle kleine (bruto) ouderdomspensioenen (2e pijler) te kunnen overdragen. Ten tweede mag de uitvoerder van een klein nettopensioen deze straks afkopen. Ten derde neemt dit wetsvoorstel fiscale sancties weg in geval de gerechtigde besluit tot het afkopen van zijn kleine nettolijfrente.
De reactie bevat onder meer een verzoek aan de minister van SZW om 1)wettelijk te regelen dat er geen waarde mag worden overgedragen, tenzij de deelnemer actieve toestemming hiertoe heeft verleend en de consequenties van die overdracht duidelijk vooraf aan de deelnemer kenbaar zijn gemaakt en 2) praktisch te regelen dat dit proces van waardeoverdracht vanuit de overheid, in afstemming met ouderenorganisaties, goed gemonitord wordt, om mogelijk onbedoelde effecten van de wetgeving tijdig bij te kunnen bijstellen.
Download de reactie

12 maart 2021

Straf samenwonen niet af met de kostendelersnorm

Een lagere uitkering als je met meerdere volwassenen in één huis woont, zoals nu al in de bijstand geldt, leidt ertoe dat mensen in de armoede belanden en soms zelfs op straat terechtkomen. Schaf de kostendelersnorm in de bijstand af, en voer hem via de achterdeur van de onderhandelingen voor geen enkele groep in, bepleiten Marcel Sturkenboom van seniorenorganisatie KBO-PCOB, Kitty Jong van vakbond FNV en Lucía Lameiro García van het Netwerk van Organisaties van Oudere Migranten in een ingezonden opiniestuk in Trouw van 11 maart 2021.
Nu er in de coronacrisis zoveel overheidsgeld wordt uitgegeven, zoeken politieke partijen naarstig naar nieuwe, extra mogelijkheden om geld te besparen. Politieke partijen kijken daarbij graag naar het Centraal Planbureau. Dat heeft destijds op verzoek van het ministerie van sociale zaken de kostendelersnorm voor gepensioneerden doorgerekend en ziet daarin geen bezwaar voor het invoeren. Het levert miljoenen op voor de staatskas.
Maar het zet meteen een streep door bijvoorbeeld een meergeneratiewoning. Een toekomst die veel families graag willen, waarin voor elkaar gezorgd wordt, zal door de kostendelersnorm niet meer financieel haalbaar zijn. Het zou te gek voor woorden zijn als de kostendelersnorm in de bijstand overeind blijft en voor álle AOW’ers wordt ingevoerd. Een maatregel waartegen enorme weerstand bestaat komt dan alsnog op de onderhandelingstafel. En dat in een tijd dat we juist willen aanmoedigen dat we meer zorgen voor elkaar en omzien naar elkaar.
lees het opiniestuk in Trouw of download de PDF

17 december 2020

Ouderenorganisaties over pensioenakkoord: niet indexatie maar kortingen dichterbij
ANBO, Koepel Gepensioneerden en NOOM hebben op 16 december een bericht uitgedaan naar aanleiding van de brief van minister Koolmees over het pensioenakkoord. De belofte van minister Koolmees en sociale partners om indexatie sneller mogelijk te maken, blijkt een dode mus. De komende jaren wordt het voor gepensioneerden met de uitholling van de pensioenen zeker minder, waar het in het nieuwe stelsel minder zeker wordt. Het slechtste van twee werelden wordt zo bijeen gebracht.
Dat concluderen de ouderenorganisaties ANBO, KBO-PCOB en de Koepel Gepensioneerden na eerste bestudering van de pensioenbrief die minister Koolmees vandaag naar de Tweede Kamer heeft gestuurd. De ouderenorganisaties hebben zich constructief opgesteld ten opzichte van het nieuwe stelsel en hebben in overleggen talloze voorstellen gedaan. Ze zien daar echter nagenoeg niets van terug in de brief van de minister en concluderen dat de gepensioneerden na twaalf jaar stilstand niet of nauwelijks zullen profiteren van het nieuwe stelsel.
Zij zullen de toelichting in de komende tijd nader bestuderen en in de internetconsultatie uitvoerig op terugkomen.
KBO-PCOB zal ook snel de leden raadplegen over het vervolg.

Lees hier het volledige bericht van de ouderenorganisaties
Lees hier de brief van minister Koolmees

25 november 2020

Bijdrage NOOM in aanvulling op de presentatie van de SVB over de AIO, de Aanvullende Inkomensvoorziening Ouderen

Op 23 november organiseerde de Bibliotheek Rotterdam een toeslagen- en kwijtscheldingendag voor intermediairs en sleutelfiguren. Deze dag maakte deel uit van de activiteiten die negen verschillende organisaties in Rotterdam, waaronder het NOOM, met elkaar ondernemen om de digitale inclusie van 55+-ers te vergroten.
Meer dan 15% van de Rotterdammers leeft onder de armoedegrens, een percentage dat onder migrantenhuishoudens nog veel hoger ligt. In haar bijdrage aan de dag ging het NOOM met name in op de achtergronden van het ondergebruik van de AIO (Aanvullende Inkomensvoorziening Ouderen) door migrantenouderen en op de mogelijkheden om de armoede onder oudere migranten tegen te gaan.

Ondergebruik AIO
40% van de migranten-55-plussers leeft onder de armoedegrens tegenover 2,5% van de ouderen die geen migratieachtergrond heeft. 90-95% van AOW-ers met een migratieachtergrond heeft geen volledig AOW en lang niet iedereen een aanvullend pensioen. Daarbij hebben migranten-55-plussers vaak hogere eigen bijdragen en betalen zij vaak volledig het eigen risico vanwege hogere ziektekosten. Toch vraagt zo’n 50% van de ouderen die mogelijk recht hebben op een AIO-uitkering deze niet aan. Tijdens de vele bijeenkomsten die het NOOM de afgelopen 5 jaar heeft georganiseerd en gesprekken hierover met onze sleutelfiguren, worden de volgende redenen genoemd om géén AIO aan te vragen:

onbekendheid: men heeft nog nooit van de AIO gehoord (dat geldt in het bijzonder voor AOW-ers met een jongere partner met geen/lage inkomsten),
niet van toepassing: er zijn ook mensen die wel van de AIO hebben gehoord, maar denken er geen recht op te hebben,
de complexiteit van de AIO-aanvraag,
angst om fouten te maken en te maken krijgen met naheffingen en boetes (én meteen als fraudeur te boek komen te staan) en/of constant te worden gecontroleerd vanwege het hebben van een niet-Nederlandse achtergrond,
een groot deel van mogelijk rechthebbenden vraagt bewust geen AIO aan omdat ze niet aan de voorwaarden kúnnen voldoen
of omdat ze een huishouden delen met anderen (in de meeste gevallen een kind) en met de kostendelersnorm te maken krijgen.

De AIO-voorwaarden die de mensen die deze inkomensondersteuning het hardst nodig hebben ervan weerhouden om er gebruik van te maken zijn vooral de lengte verblijf in het buitenland per jaar (max. 13 weken cq 4 weken voor jongere partner) terwijl je AOW-gerechtigd bent en/of het bezit van een huis in het buitenland.

Als belangenbehartiger van ouderen met een migratieachtergrond heeft NOOM de afgelopen jaren de signalen vanuit de achterban ontvangen, zowel wat betreft de ervaren knelpunten als mogelijke oplossingsrichtingen. Deze leggen wij regelmatig voor aan onze lokale én landelijke politieke vertegenwoordigers, alsook aan de instanties die zich met de uitvoering bezighouden.

Wat is nodig om armoede onder migrantenouderen tegen te gaan?

verhoging van het minimum uurloon en daaraan gekoppeld verhoging uitkeringen en AOW,
zoveel mogelijk automatische toekenning van inkomensondersteunende maatregelen,
in het algemeen: minder (complexe) regelingen,
meer informatie op maat, in het bijzonder toegesneden op niet-digivaardige, laaggeletterde en/of anderstalige ouderen,
één loket voor inkomensgerelateerde vragen en ondersteuning, waar men ook daadwerkelijk wordt geholpen. Denk niet te snel dat informatie geven voldoende is, vaak zijn (migranten)ouderen minder zelfredzaam dan het lijkt of ze zelf willen doen voorkomen.

Plus:

Kijk goed naar de voorwaarden die gesteld worden bij regelingen of deze niet hun doel voorbijschieten. M.a.w. hoe verhouden de voorwaarden zich tot de mensen en de situaties waarin zij zich bevinden. Denk niet te snel dat iets “niet kan” maar bedenk dat oplossingen een kwestie van politieke wil zijn. Denk dus niet de AIO is bijstand en dus betekent het hebben van een huis in het buitenland automatisch géén recht op AIO, maar kijk bijv. hoe met eigen vermogen en huisbezit wordt omgegaan bij andere regelingen, zoals de IOW, IOAW en IOAZ.
Daarbij verzet het NOOM zich sinds invoering in 2015 tegen de kostendelersnorm en ondertekenen we manifest na manifest tegen armoede.

Zie voor meer informatie onze website (https://netwerknoom.nl/aow-en-inkomen/). Daar vindt u o.a. de volgende documenten:

15 oktober 2020

NOOM en KBO-PCOB vragen aandacht voor inkomenspositie migrantenouderen
Op 12 oktober zond KBO-PCOB een brief aan de Commissie Sociale Zaken en Werkgelegenheid t.b.v. het Nota-Overleg AOW-onderwerpen morgenmiddag. In deze brief vraagt KBO-PCOB aandacht voor drie zaken m.b.t. de inkomenspositie van migrantenouderen:

de onderbenutting van ouderendomsregelingen,
de beleidsdoorlichting AOW
het AOW-tekort bij Surinaamse Nederlanders.

Aan de commissieleden wordt gevraagd zich in te spannen voor:

het automatisch toekennen van de AIO
het onverkort in stand houden van de AOW
het aanvullen van het AOW-tekort bij Surinaamse ouderen

Het NOOM schaart zich achter deze brief en vraagt in een aanvullende mail daarnaast steun van de leden van de Commissie Sociale Zaken en Werkgelegenheid voor de volgende oplossingsrichtingen, die naar de mening van het NOOM met spoed dienen te worden onderzocht:

het niet of beperkt meetellen van inkomen en/of vermogen (zie voorbeeld IOAW-, IOW- en IOAZ-regelingen voor oudere langdurig werklozen);
het afschaffen van de kostendelersnorm;
het verlengen van het maximaal toegestane verblijf in buitenland tot een half jaar (zoals voorheen);
recht op 70% (i.p.v. 50%) AOW voor de gepensioneerde met een jongere partner zonder inkomsten (conform de norm voor alleenstaande AOW-ers);
vergoeding van verplichte eigen risico’s en eigen bijdragen voor de laagste inkomensgroepen.

Daarnaast wist het NOOM op de noodzaak de toegankelijkheid van de regelingen en de informatie hierover te vergroten én het belang dat de netwerken van migrantenouderen te versterken (met verwijzing naar de motie Kerstens over de rol van NOOM bij zorg en ondersteuning aan thuiswonende ouderen met een migratieachtergrond).

8 september 2020

Schulden na de AOW dwingen tot doorwerken
Steeds meer AOW’ers hebben een betaalde baan. Seniorenorganisaties KBO-PCOB, Koepel Gepensioneerden, FASv en NOOM deden onderzoek. Wat blijkt? Wie na de AOW schulden heeft, werkt steeds vaker door. Kijkend naar de achterblijvende koopkrachtontwikkeling van gepensioneerden is dat niet verwonderlijk. Nederland moet waken voor een verdere achteruitgang. De politiek is aan zet komende Prinsjesdag, en na de Tweede Kamerverkiezingen.

Doorwerken vaak enige optie voor behoud van koopkracht
Waar de koopkracht van de totale bevolking zich positief ontwikkelde, plus zes procent, is de koopkracht van de meeste gepensioneerden juist verslechterd. De koopkracht van gepensioneerden lag in 2018 gemiddeld bijna vijf procent lager dan tien jaar eerder. Gepensioneerden kunnen zonder werk hun inkomenssituatie vaak niet meer veranderen, waardoor hun koopkracht sterk afhankelijk is van de indexering van de AOW en aanvullende pensioenen en van fiscale maatregelen. Doorwerken is vaak de enige optie voor het behoud van koopkracht. Voor de groep ouderen met een inkomen lager dan de kritische inkomensgrens, kan doorwerken na de AOW noodzakelijk zijn om maandelijks de eindjes aan elkaar te knopen. Ook de groep ouderen met een inkomen op of (net) boven de lage-inkomensgrens kan doorwerken als noodzakelijk zien om financieel rond te komen, of om – gegeven de afnemende koopkracht waarmee zij te maken hebben – dezelfde levensstandaard te behouden.

Maar veel ouderen, in het bijzonder oudere migranten, kúnnen door hun gezondheidssituatie en arbeidsmarktdiscriminatie niet aan werk komen. Dat maakt de trend van ‘moeten doorwerken uit financiële noodzaak’ extra wrang.

De seniorenorganisaties roepen de politieke partijen dan ook dringend op om de koopkracht van senioren te verbeteren. En om dit tot speerpunt te maken tijdens de Tweede Kamerverkiezingen in 2021!

Het onderzoek is gedaan door Regioplan.
Het rapport is hier te lezen en via de websites van de organisaties:
www.kbo-pcob.nl,
www.koepelgepensioneerden.nl,
https://fasv.nl,
https://netwerknoom.nl en
www.regioplan.nl

13 augustus 2020

Surinaamse Nederlanders over AOW-gat: ‘Nederland heeft ons zand in de ogen gestrooid’
Oudere Surinaamse Nederlanders vallen nog altijd tussen de wal en het schip als het gaat om hun AOW pensioen. Ongeveer 31.000 oudere Surinaamse Nederlanders hebben te maken met een AOW-gat. Gijs Vonk, hoogleraar socialezekerheidsrecht aan de Rijksuniversiteit Groningen, legt in een artikel in Het Parool uit wat hiervan de oorzaak is.: iedereen bouwt volgens de Algemene Ouderdomswet (AOW) 2 procent pensioen op in een periode van vijftig jaar voorafgaande aan het bereiken van de pensioenleeftijd. Enige voorwaarde: ingezetene van Nederland zijn. In de wettekst stond tot de jaren negentig dat dit ingezetenencriterium geldt voor ‘inwoners van het Rijk’. Het probleem: bij de pensioenberekening van Surinaamse Nederlanders die naar Nederland zijn gekomen, tellen niet de jaren tussen de invoering van de AOW in 1956 en de Surinaamse onafhankelijkheid in 1975. Afhankelijk van het geboortejaar kan een Surinaamse Nederlander zo tot wel 36 procent aan pensioen mislopen. In het artikel vertellen ook drie oudere Surinaamse Nederlanders wat het AOW-gat betekent voor hun inkomenspositie, maar ook voor hun rechtvaardigheidsgevoel.
Lees het artikel in Het Parool

30 juni 2020

Waarom sommige Nederlanders maar een half pensioen krijgen
Duizenden Surinaams-Nederlandse ouderen krijgen minder AOW dan waar ze recht op zouden hebben. Voor elk jaar dat Surinaamse Nederlanders in Suriname woonden worden zij namelijk gekort op hun AOW-uitkering. Dat is onterecht volgens Dennis Belfor, sub-landelijk coördinator van Het Overkoepelend Orgaan Bestrijding AOW-gat Surinaamse (ex-) Koninkrijksgenoten (HOOB): tot 1975 was Suriname onderdeel van het Nederlands Koninkrijk. Die jaren – de periode vóór de Surinaamse onafhankelijkheid – zouden dus moeten meetellen in de opbouw van het AOW-pensioen. Maar dat is niet het geval. In een artikel op One World legt hij uit hoe het AOW gat voor Surinaamse Nederlanders is ontstaan: toen de Algemene Ouderdomswet in 1956 werd ingevoerd, stond daarin dat de AOW-regeling van toepassing is op inwoners van ‘het Rijk’. Ofwel: inwoners van het Koninkrijk der Nederlanden, dat in dat jaar Nederland, Suriname, de Nederlandse Antillen en de BES-eilanden besloeg. Alle inwoners waren dan ook verzekerd voor het AOW-pensioen. Maar met de Surinaamse onafhankelijkheid in 1975 werden geen afspraken gemaakt over het meenemen van de pensioenen. Surinaamse Nederlanders bouwden daardoor pas AOW op vanaf het moment dat zij naar Nederland kwamen. In 1990 werd de wetsbepaling aangepast, van ‘inwoners van het Rijk’ naar ‘inwoners van Nederland’.
In hetzelfde artikel vertelt Ram Rambaratsingh, vicevoorzitter van de Vereniging Surinaamse Nederlanders (VSN) welke acties richting rechtspraak en politiek zijn genomen of nog genomen kunnen worden om het AOW gat voor Surinamers te repareren.
Lees het artikel op one world>>
Zie ook het NOOM factsheet over armoede onder oudere migranten.

28 april 2020

Bestaanszekerheid is broodnodig!
De Landelijke Armoedecoalitie heeft op 25 april het document ‘Bestaanszekerheid is broodnodig!’ verstuurd naar alle politieke partijen, de Tweede Kamerleden en de verkiezingsprogrammacommissies. Met deze notitie wil de coalitie duidelijk maken wat belangrijk is om in de programma’s voor de Tweede Kamerverkiezingen in 2021 op te nemen, om mensen met een laag inkomen perspectief te bieden. Het advies aan de politieke partijen bevat de volgende zes aanbevelingen, die in de notitie worden uitgewerkt:

Een toereikend inkomen voor alle inwoners van Nederland;
Stop onnodige verhoging van schulden;
Een eenvoudig systeem van regelingen en toeslagen;
Ruimte voor overheden om te komen tot échte oplossingen voor problematische schulden;
Verminder de woon- en energielasten voor minima;
Een integrale aanpak van armoede en schulden, preventie en empowerment.

De komende tijd zal de Armoedecoalitie gesprekken voeren met Kamerleden en verkiezingsprogrammacommissies om te pleiten voor nadrukkelijke aandacht voor de punten uit ‘Bestaanszekerheid is broodnodig!’.

Een van de door de Armoedecoalitie voorgestelde maatregelen om armoede te verminderen is het afschaffen van de kostendelersnorm. Hier is het NOOM het van harte mee eens.
Klik hier om de notitie te downloaden.

16 april 2020

Verslag voorlichtingstraject SVB en NOOM
Sinds jaar en dag constateren we als NOOM dat voorlichting van belangrijke (overheids)instanties als bijvoorbeeld de Belastingdienst en de SVB niet iedereen in Nederland bereikt. In het bijzonder geldt dat voor migranten(ouderen) die het Nederlands onvoldoende beheersen.
Na eerder te hebben samengewerkt met de Belastingdienst en de Zorgverzekeringslijn om migrantenouderen en -mantelzorgers te informeren over hun rechten en plichten als het gaat om belastingzaken en toeslagen zette het NOOM, in samenwerking met de SVB, de stap om hen te informeren over de rechten en verplichtingen die samenhangen met het recht op AOW, Anw én AIO.
15 verschillende – door de SVB in samenwerking met het NOOM getrainde voorlichters met een migratie-achtergrond, zijn in de periode vanaf oktober 2018 t/m januari 2020 actief geweest. Zij hebben in totaal 88 bijeenkomsten gerealiseerd, waaraan 2.610 mensen hebben deelgenomen.
In een gedetailleerd verslag schetst het NOOM de opzet en uitvoering van de bijeenkomsten, de vragen die bij deelnemers leven, de lacunes in kennis bij deelnemers, de knelpunten in de voorlichting door overheidsorganisaties en de ervaringen die deelnemers hebben gehad met de voorlichting en dienstverlening door de SVB.
Download het verslag

SVB en NOOM bespreken momenteel met elkaar hoe de samenwerking voortgezet kan worden onder de huidige (corona)omstandigheden. Zowel SVB als NOOM onderschrijven de grote behoefte hieraan.

19 maart 2020

DRINGENDE OPROEP NOOM AAN KAMER- EN GEMEENTERAADSLEDEN OM KOSTENDELERSNORM TOT NADERE ORDE OP TE SCHORTEN

(Migranten)ouderen en jongeren met te weinig inkomen om van te leven en/of zonder woning hebben uw steun nodig. Foto: Zen

Geachte Kamer- en Gemeenteraadsleden,

in deze bijzonder heftige tijden vraagt het NOOM uw aandacht voor dit artikel dat gisteren in De Kanttekening is verschenen over de zgn. bankslapers: Caribische bankslapers in Nederland blijven onder de radar. De tijd dringt.

Hierin wordt de kostendelersnorm als één van de oorzaken genoemd van de schrijnende situatie waarin een groeiend aantal mensen, in het bijzonder oudere migranten, zijn beland.

Ook de FNV besteedt in het eerste 2020-nummer van haar magazine uitgebreid aandacht aan de kostendelersnorm middels een interview met 2 gedupeerden.

De groei van het aantal daklozen en bankslapers onder zowel jongeren als (migranten)ouderen staat niet los van de kostendelersnorm.

Steeds meer maatschappelijke organisaties zijn doordrongen van de negatieve gevolgen van de kostendelersnorm en/of hebben de afgelopen jaren de politiek opgeroepen deze zgn. ‘mantelzorgboete’ af te schaffen, waaronder ANBO, Armoedecoalitie Utrecht, Bijstandsbond, COSBO-Stad-Utrecht, FNV, Ieder(in), IOT, KBO-PCOB, Landelijke Armoedecoalitie, Landelijke Cliëntenraad, MantelzorgNL, MIND Landelijk Platform Psychische Gezondheid, NOOM, Sociaal Werk Nederland, SMN, Koepel Gepensioneerden, Valente en Werkplaats COMO.

Onderaan deze email vindt u een overzicht van tweets met argumenten dan wel oproepen van verschillende organisaties en individuele personen om de kostendelersnorm niet meer toe te passen. Dit overzicht is verre van volledig en slechts bedoeld om u een indruk te geven van de hoeveelheid organisaties en personen die sinds de invoering van de kostendelersnorm in 2015 zich – via Twitter – hebben verzet tegen en/of hebben gewezen op de nadelige gevolgen ervan.

De afgelopen jaren zien we dat als het gaat om het vinden van oplossingen voor degenen die door de kostendelersnorm in de problemen komen, gemeenten naar de landelijke politiek wijzen en de minister van Sociale Zaken op zijn beurt naar gemeenten.

Langzamerhand dringt bij steeds meer (politieke) partijen het besef door dat de kostendelersnorm – als alle maatschappelijke kosten worden meegerekend – meer kost dan het opbrengt. Hoelang moeten we echter nog wachten totdat een volgende motie kostendelersnorm wél de steun krijgt van de meerderheid van de Tweede Kamer?

Vanuit het NOOM doen we een dringend beroep op u alles in het werk te stellen om de kostendelersnorm af te schaffen dan wel op z’n minst – in deze moeilijke tijd – de toepassing ervan op te schorten.

(Migranten)ouderen en jongeren met te weinig inkomen om van te leven en/of zonder woning hebben uw steun nodig.

Klik hier voor de lijst met tweets met argumenten dan wel oproepen van verschilellende organisaties en individuele personen om de kostendelersnorm niet meer toe te passen.

4 februari 2020

Rondetafelgesprek Ouderdomsregelingen
‘Maak inkomensondersteunende ouderenregelingen simpeler en toegankelijker. Kijk naar de voorwaarden’

De Aanvullende Inkomensvoorziening Ouderen (AIO) is een ingewikkelde en complexe regeling. Met als gevolg dat veel AOW’ers die er wel recht op hebben er geen gebruik van maken. De Tweede Kamercommissie Sociale Zaken en Werkgelegenheid besloot daarom tot het houden van een rondetafelgesprek hierover. Aanleiding was het rapport van de Algemene Rekenkamer Ouderdomsregelingen ontleed. Doel van dit gesprek was in beeld te brengen wat de praktijk is van ouderdomsregelingen en hoe die beter benut kunnen worden. De commissieleden luisterden naar de bevindingen en adviezen van vertegenwoordigers van ouderen, uitvoeringsdeskundigen en wetenschappers en vroegen naar hun voorstellen om de ouderenregelingen te verbeteren.

Zo stelde KBO-PCOB directeur Manon Vanderkaa dat het huidige vangnet tegen armoede onvoldoende functioneert. Onbekendheid met de regeling is een oorzaak van onderbenutting van de regeling, maar er is ook angst om deze aan te vragen, omdat men bang is fouten te maken bij de aanvraag en met terugbetalingen en boeten te worden geconfronteerd. Zij stelt een actieplan voor om de situatie te verbeteren, bestaande uit:

een jaarlijkse monitor van het ondergebruik van de ouderdomsregelingen;
onderzoek naar verbetering van de regelingen;
onderzoek hoe de privacy belemmeringen van gegevensuitwisseling te minimaliseren, zodat de SVB kan beschikken over de benodigde gegevens over inkomen en vermogen van UWV en Belastingdienst en betrokkenen actiever op regelingen kan wijzen;
inzetten van de netwerken van de seniorenorganisaties om de ouderen te informeren.

Namens het NOOM onderschreef Lucia Lameiro de bevindingen van KBO-PCOB volledig, alsook die van de ANBO en KBO-Brabant en scherpte die verder aan. Zij wees erop dat 40% van de 65+ers met een migratie-achtergrond in armoede leeft (t.o.v. 2,5% van hun leeftijdgenoten zonder migratieachtergrond). Zij komen maandelijks gemiddeld € 250,- per maand tekort om van te leven. Dat is schrijnend, temeer daar veel van de aanbevelingen die in dit overleg worden voorgesteld al eerder naar voren zijn gebracht door o.a. het NOOM. Deze aanbevelingen hebben echter niet geleid tot verbeteringen, ondanks dat minister Koolmees de armoede onder migrantenouderen sociaal onaanvaardbaar heeft genoemd. Het NOOM mist dan ook de urgentie en roept de Kamer op om, uiteraard na toetsing van de voorwaarden, de toegang tot de inkomensondersteunende voorzieningen zoals de AIO, maar ook de huur- en zorgtoeslag, te versimpelen. Om die reden staat het NOOM dan ook niet afwijzend t.a.v. het koppelen van de bestanden van de verschillende instanties aan die van de SVB om armoede effectiever te kunnen bestrijden.
Meerdere sprekers, zoals mw. Ten Hoorn-Boer van DIVOSA, dhr. Vonk van de Rijksuniversiteit Groningen en dhr. Goudswaard van Universiteit Leiden, vragen zich af in hoeverre privacy-argumenten zwaarder mogen wegen dan het oplossen van armoede. Temeer daar bij andere regelingen, zoals bijv. in de schuldhulpverlening, uitzonderingen worden gemaakt als daar goede gronden voor zijn. Die goede gronden zijn er volgens mw. Smits van Pharos: de impact van leven in armoede zien we terug in de slechtere gezondheid van betrokkenen en de grote gezondheidsverschillen tussen de lagere en hogere inkomensgroepen. Meer onderzoek gaat een oplossing dan ook niet dichterbij brengen, gezien alle informatie die reeds voorhanden is.

Volgens het NOOM is het ook niet nodig om nader te onderzoeken naar de achtergronden van de onderbesteding van de AIO en andere inkomensregelingen. Die zijn genoegzaam bekend: de complexiteit van de regelingen, in combinatie met laaggeletterdheid en beperkte digitale vaardigheden van veel ouderen, al dan niet met een migratie-achtergrond. Wat volgens het NOOM wezenlijk zal bijdragen aan een hoger gebruik van de armoederegelingen is aan de ene kant het afschaffen van de kostendelersnorm en aan de andere kant het versoepelen van de voorwaarden (de vermogens-toets). Zij roept dan ook de Kamerleden op om hier nog eens naar te kijken, aangezien bij andere inkomensondersteunende regelingen, zoals de IOW, IOAW en IOAZ, de vermogens van oudere werklozen wél buiten beschouwing worden gelaten.

Eensgezindheid
Het NOOM is blij met de bijval en steun vanuit de verschillende sprekers, die het opvallend eens zijn met elkaar. Of het nu de wetenschappers zijn vanuit de Universiteit Leiden, Rijksuniversiteit Groningen, Hogeschool Utrecht en/of Pharos, of de (uitvoerings)deskundigen van de SVB, NIBUD, Divosa en de ouderenorganisaties; zij onderschrijven de noodzaak :

meer voorlichting (bijv. in samenwerking met de organisaties die betrokkenen weten te bereiken, zoals het NOOM) en indien nodig een meer persoonlijke benadering;
versimpeling van de inkomensondersteunende regelingen, waarbij opnieuw wordt gekeken naar de voorwaarden;
koppeling van bestanden en (uiteraard na toetsing)automatische toekenning;

en last but not least: automatische erkenning van de – voor hun komst naar Nederland – door voormalige Rijksgenoten opgebouwde AOW-jaren. De grote aanwezigheid van Surinaamse en Caribische ouderen in de zaal maakte grote indruk op de Kamerleden, die zich geroepen voelen om hier nog eens naar te kijken.

Woensdagmiddag 19 februari vindt het Algemeen Overleg Pensioenonderwerpen/AOW plaats. Het NOOM roept de Tweede Kamerfracties op minister Koolmees (nogmaals) te verzoeken om met maatregelen te komen die wél zullen leiden tot een hoger gebruik van de regelingen om hiermee de armoede onder ouderen in Nederland, in het bijzonder migrantenouderen, drastisch te verminderen. Zodat de AIO niet meer ‘wereldkampioen is van de regelingen waar de helft van de mensen die er recht op heeft er geen gebruik van maakt’ (aldus D66 Tweede Kamerlid Van Weyenberg tijdens de hoorzitting).

Voor het position paper van NOOM: klik hier
Voor alle andere position papers: klik hier

Voor het videoverslag van het Rondetafelgesprek: klik hier (Inbreng NOOM vanaf 13:13).

28 januari 2020

Kamervragen AOW gat in Nederland wonende Surinamers
Leden van de Tweede kamer van Weyenberg, (D66) en Slootweg (CDA) hebben vragen ingediend over het AOW-gat van in Nederland wonende mensen met een Surinaamse achtergrond. Het kabinet zegt al jaren wat er niet gedaan kan worden voor deze groep mensen. Met de kamervragen wordt beoogd te achterhalen wat er wél zou kunnen.
Lees de kamervragen

15 november 2019

NOOM reactie rapport rekenkamer ondergebruik AIO
Ouderen die onder het bijstandsniveau uitkomen hebben vaak onvoldoende AOW-rechten opgebouwd (bijvoorbeeld door verblijf in buitenland) of moeten het als stel doen met één uitkering, omdat de jongere partner nog geen AOW krijgt. Zij kunnen een beroep doen op een aanvulling via de AIO regeling. Uit een op 13 november uitgebracht rapport van de Algemene Rekenkamer blijkt dat 48 tot 56 % van de rechthebbende huishoudens geen beroep doet op de aanvullende AIO-uitkering. In een een reactie op het rapport van de Rekenkamer stelt het NOOM dat het niet aanvragen van AIO een van de factoren is die bijdragen aan de armoede onder oudere migranten. In de reactie geeft NOOM enkele redenen voor het niet aanvragen van AIO door oudere migranten en doet het aanbevelingen voor verbetering, zoals:

(na koppeling van gegevensbestanden) automatische toekenning van inkomensvoorzieningen als huur- en zorgtoeslag en de AIO;
verruimen van de voorwaarden voor voorzieningen als de AIO die onvoldoende rekening houden met de situatie van de ouderen waarvoor de regeling juist is bedoeld, zoals:
- verhoging van de vermogensgrens;
- afschaffing van de kostendelersnorm;
- verlenging van het maximaal toegestane verblijf in buitenland tot een half jaar.

Klik hier voor het nieuwsbericht van de Algemene Rekenkamer
Klik hier voor een reportage van Nieuwsuur, waarin oudere migranten en ouderenadviseurs zich uitspreken over dit onderwerp (vanaf 24:30).

3 juni 2019
Rondetafelgesprek Arme ouderen

NOOM was één van de sprekers tijdens het rondetafelgesprek ‘Arme ouderen’, op uitnodiging van de Tweede Kamer vaste commissie voor Sociale Zaken en Werkgelegenheid. NOOM-coördinator Lucía Lameiro García lichtte de schrikbarende armoede onder migrantenouderen toe, hierbij gebruikmakend van cijfers van o.a. CBS en SCP, alsook van de signalen die door het NOOM de afgelopen jaren zijn opgehaald in de contacten met ruim 20.000 migrantenouderen in heel Nederland.

Klik hier voor de factsheet ‘Armoede onder migranten-55-plussers’.

Klik hier voor de uitgebreidere NOOM position paper rondetafelgesprek arme ouderen.

16 juni 2017
Kostendelersnorm houdt gemoederen in Tweede Kamer nog steeds bezig.
Vanuit het NOOM constateren we met blijdschap en opluchting dat met de brief van staatssecretaris Klijnsma naar de gemeenten (d.d. 12 december 2016) de kous nog lang niet af is wat de kostendelersnorm betreft. In deze brief wees de staatssecretaris de gemeenten erop dat zij AOW-gerechtigde ouderen die gekort worden vanwege toepassing van de kostendelersnorm tegemoet mogen komen. Zij stelde hiervoor 7,5 miljoen euro beschikbaar voor 2017 en 2018.
Naar de mening van het NOOM is dit echter een schijnoplossing. Het is een zeer beperkt bedrag dat voor alle gemeenten in Nederland is bedoeld en bovendien niet is geoormerkt. Ook leert de ervaring dat de voorlichting van de overheid aan oudere migranten ernstig tekortschiet. Bovendien is het aanvragen, maar vooral ook het toegekend krijgen van bijzondere bijstand, een behoorlijk complexe exercitie. Gewone burgers – laat staan die met een taalachterstand – komen daar vaak niet doorheen. Daarbij komt dat niet elke gemeente deze middelen zal besteden aan datgene waarvoor ze eigenlijk bedoeld zijn: het repareren van het financiële gat dat ontstaat als zorgbehoevende ouderen en hun kinderen samenwonen. Waardoor een oudere in bijv. de gemeente Den Bosch wel compensatie krijgt en een andere oudere – die onder precies dezelfde situatie maar in een andere gemeente woont – niet!
Dit betekent dat maar weinig ouderen op de hoogte zullen raken van deze mogelijkheid en dus ook uiteindelijk financieel zullen worden gecompenseerd. Hoezeer de NOOM-voorlichters zich ook zullen inspannen om (migranten)ouderen te informeren en te adviseren om bijzondere bijstand aan te vragen.
Om die reden heeft het NOOM, in wisselende samenstelling met andere ouderen- en migrantenorganisaties als KBO-PCOB, NVOG, KNVG, ANBO, IOT, SMN en COSBO-Stad-Utrecht, de afgelopen weken intensief gelobbyd. In de eerste plaats om de kostendelersnorm opnieuw op de Tweede Kameragenda te krijgen. In de tweede plaats, met het oog op de gemeenteraadsverkiezingen maart 2018, stuurden we ook een brief naar gemeenteraadsleden én de besturen van de politieke partijen die de partijprogramma’s aan het schrijven zijn.

Voor de brief die we hierover stuurden aan de informateur en de bij de formatie betrokken fractievoorzitters, klik hier>>
Voor dit moment is er een klein succesje geboekt. Dinsdagmiddag 13 juni werden maar liefst 2 moties betreffende de mantelzorgboete in de Tweede Kamer ter stemming gebracht.
De motie van ChristenUnie Tweede Kamerlid Carla Dik-Faber was gericht op het afschaffen van de mantelzorgboete voor AOW-gerechtigden met een AIO-uitkering. Carla Dik-Faber beriep zich hierbij op het besluit een week eerder van het kabinet om de kostendelersnorm voor AOW-gerechtigden definitief niet in te voeren (Voorjaarsnota, d.d. 1 juni 2017). Als reden hiervoor gaf het kabinet aan dat niet duidelijk kan worden gemaakt of de invoering van deze maatregel een effect heeft op de zorg van kinderen voor hun ouders op leeftijd en van ouders voor kinderen die zorg nodig hebben. Volgens Dik-Faber worden mensen met een onvolledige AOW en daarnaast een aanvullende inkomensvoorziening ouderen (AIO) wél getroffen door de kostendelersnorm, terwijl ook voor deze groep niet duidelijk kan worden gemaakt wat het effect van de maatregel is voor de verlening van mantelzorg.
Daarnaast was er ook een motie ingediend door 50Plus, SP en DENK. Zij verzochten de regering om de mantelzorgboete voor alle mantelzorgers af te schaffen. Deze motie werd verworpen.
Tot onze grote teleurstelling kreeg ook de motie van de ChristenUnie géén Kamermeerderheid, maar werd aangehouden. Dat betekent echter wel dat achter de schermen nog naar een oplossing wordt gezocht. We zullen dus in de komende tijd blijven lobbyen. Ook doen we een beroep op u om Kamerleden en politieke partijen te blijven verzoeken om de kostendelersnorm voor alle AOW-gerechtigden in Nederland af te schaffen: een maatregel waar niemand bij gebaat is en die in alle opzichten haar doel voorbij schiet. Zeker gezien ook de snelle stijging van het aantal oudere migranten de komende jaren én het tekort aan personeel in de zorg.

24 januari 2017
AOW-gat oudere migranten iets kleiner…
Het is tegenstrijdig, maar oudere migranten hebben een heel klein beetje baat bij de verhoging van de AOW-leeftijd. Dat betekent namelijk dat er 2 jaar bij komen om de 100% AOW-opbouw te bereiken. Volgens recente cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) hadden Nederlanders met een migratieachtergrond in 2015 een AOW-aanspraak van gemiddeld 77 procent, 2 procent meer dan tien jaar daarvoor.
Het CBS zegt dat vooral de verhoging van de AOW-leeftijd gunstig uitpakt voor migranten. Vroeger bouwden ze op tussen hun 15de en 65ste levensjaar, nu tussen hun 17de en 67ste. Mensen die op latere leeftijd naar Nederland komen, hebben dus extra tijd om aanspraken op te bouwen.
Wel zijn er relatief grote verschillen tussen de verschillende migrantengroepen, blijkt uit de CBS-cijfers. Zo hebben Nederlanders met een Surinaamse achtergrond een gemiddelde AOW-aanspraak van 91%, terwijl migranten uit bijvoorbeeld Afrikaanse landen of het Midden-Oosten op gemiddeld 65 procent zitten. Turkse en Marokkaanse Nederlanders hebben AOW-aanspraken van 88% opgebouwd en Caribische ouderen van 83%. Voor inwoners met een Nederlandse achtergrond is de gemiddelde opbouw 99%.
Natuurlijk is het goed nieuws dat het AOW-gat voor de oudere migranten gemiddeld iets is gedaald. Maar echt een reden om te juichen is dit nieuws niet:

Het gaat maar om een heel kleine verbetering voor de groep als geheel. Oudere migranten met een groot AOW-gat zullen van deze kleine verbetering nauwelijks iets merken in hun portemonnee. Oudere migranten die een Aanvullende Inkomensvoorziening Ouderen (zgn. AIO-uitkering) krijgen om hun inkomen aan te vullen, zullen zelfs helemaal niets merken van deze hogere AOW-opbouw.
Migrantenouderen hebben vaak al jaren een zeer laag inkomen. Voor velen was het al moeilijk om aan het werk te blijven tot de AOW-leeftijd. Door de verhoging daarvan is het nog moeilijker geworden om betaald aan de slag te blijven. Velen zijn door langdurige werkloosheid aangewezen op een bijstandsuitkering. Vaak is hun gezondheid door allerlei oorzaken (onder andere beroepsziekten als gevolg van werken in risicovolle sectoren) slecht.
De afschaffing van de partnertoeslag AOW heeft met name Turkse en Marokkaanse ouderen geraakt. Deze afschaffing is doorgevoerd vanuit de overweging dat tegenwoordig in de meeste gezinnen man en vrouw beide buitenshuis werken en de partnertoeslag dus niet meer nodig is. Echter in de Turkse en Marokkaanse gemeenschappen is het leeftijdsverschil tussen man en vrouw vaak veel groter dan in Nederland gebruikelijk is. Dat betekent dat het gezin het financieel moeilijk krijgt als de man de AOW-leeftijd heeft bereikt, terwijl zijn partner niet werkt en zij aangewezen zijn op alléén zijn AOW.
Het komt regelmatig voor dat migrantenouderen geen of maar een heel klein pensioen hebben. Dat betekent dat zij het tekort aan AOW daaruit onvoldoende kunnen compenseren.
Gelukkig bestaat de mogelijkheid van de Aanvullende Inkomensvoorziening Ouderen. Dit is echter een bijstandsuitkering en daar gelden allerlei strenge criteria voor. Voor een deel van de migrantenouderen is het daarom geen optie om hiervan gebruik te maken.
Tot slot: als ouderen met AOW en een AIO-uitkering besluiten om in te trekken bij hun kinderen omdat zij zelf zorg nodig hebben, of nog een kind bij hen in huis hebben dat bijvoorbeeld zorg behoeft, dan wordt hun AIO, op grond van de kostendelersnorm, met enkele honderden euro’s gekort.

Voor meer informatie, klik hier>>

Op vrijdag 13 januari 2017 besteedde de NOS op Radio 1 aandacht aan het CBS-rapport. Lucía Lameiro García kreeg gelegenheid om hierop te reageren. Daar wees zij op de zorgelijke financiële situatie van veel ouderen in de achterban van NOOM.

Voor de jaarlijkse geactualiseerde presentatie over AOW en pensioenen van NOOM, klik hier>>

10 november 2016
Woningdelers met bijstand onevenredig hard gekort op uitkering
Onlangs verscheen een onderzoek van Regioplan naar de gevolgen van de kostendelersnorm, uitgevoerd in opdracht van de gemeente Amsterdam. Met genoegen heeft het NOOM, als belangenbehartiger van migrantenouderen in Nederland, kennis genomen van de uitkomsten hiervan. Mensen in de bijstand die met anderen in een huis wonen, houden te weinig geld over om van te leven, luidt de conclusie. Dit komt omdat zij minder kosten kunnen delen dan gedacht (denk bijvoorbeeld aan zorgkosten, verzekeringen, kledinggeld). Hierdoor zakken zij onder de grens van wat ze per maand nodig hebben, zelfs voor noodzakelijke uitgaven. Alleenstaanden in de bijstand blijken door de korting zo’n 120 euro per maand tekort te komen voor de noodzakelijke uitgaven, gezinnen met kinderen zelfs 200 euro.

AIO is bijstand
Het NOOM heeft de zeer vergaande gevolgen van de kostendelersnorm de afgelopen periode meerdere malen aangekaart bij en besproken met staatssecretaris Klijnsma en minister Asscher van SZW. Steeds kregen we nul op het rekest. Ook de gezamenlijke klacht die het NOOM samen met SMN, IOT en KBO-PCOB indiende bij het College voor de Rechten van de Mens had niet het gewenste resultaat: volgens het College moeten AOW-ers met een Aanvullende Inkomensvoorziening Ouderen (AIO) in de eerste plaats worden beschouwd als bijstandsgerechtigden en niet als AOW-gerechtigden. De kostendelersnorm mag dus op hen worden toegepast. Dat zij hiermee feitelijk worden gestraft voor het krijgen van mantelzorg door (en/of het verlenen van mantelzorg aan) een inwonend familielid doet er niet toe. Dit is nogal wrang omdat juist dit argument doorslaggevend is geweest om de invoering van de kostendelersnorm in de AOW uit te stellen en wellicht helemaal af te stellen.

AIO-ers en wanbetalersregeling ziektekostenverzekering
Daarbij blijkt de overheid ook nog eens met twee maten te meten als het gaat om AOW-ers met een AIO-uitkering. Zo blijkt dat deze zelfde AIO-ers niet in aanmerking komen voor de nieuwe wanbetalersregeling voor bijstandsgerechtigden die hun ziektekostenpremie niet kunnen betalen (zgn. Regeling uitstroom van bijstandsgerechtigden uit het bestuurlijk premieregime van de Zorgverzekeringswet) die in juli 2016 in werking is getreden. Om voor deze gunstige regeling in aanmerking te komen moeten bijstandsgerechtigden namelijk aan een aantal voorwaarden voldoen. AIO-ers komen niet hiervoor in aanmerking, omdat zij zgn. geen ‘stabiele’ bijstandsuitkering hebben.

Korting voor kostendelers te hoog
Het onderzoek van Regioplan onderbouwt en toont helder aan dat de korting waarmee kostendelers worden geconfronteerd, dermate hoog is dat mensen hierdoor in financiële problemen (kunnen) geraken, met alle gevolgen van dien. Wij zullen de uitkomsten van dit onderzoek dan ook meenemen in onze contacten met politieke partijen.

Voor het onderzoek van Regioplan, klik hier>>

20 September 2016
Kabinetsplannen voor 2017: voor ouderen toch geen reden om te juichen!
Het gaat goed met de Nederlandse economie en daar moet iedereen van mee profiteren. Helaas, als we goed kijken naar de (reparatie)maatregelen die het verlies van koopkracht van ouderen van de afgelopen 8 jaar zouden moeten compenseren, is er géén reden om te juichen. Dat blijkt uit het onderzoek dat door het NIBUD is uitgevoerd in opdracht van de samenwerkende ouderenorganisaties KBO-PCOB, KNVG, NVOG en het NOOM.
Gemeld moet worden dat Prinsjesdag dit jaar ook voor ouderen positief nieuws brengt: de AOW-uitkeringen stijgen met 1,1%, de ouderenkorting stijgt structureel met € 105,- euro per jaar en ook de huurtoeslag stijgt met € 10-15,- per maand. Echter, de aanvullende pensioenen zullen ook dit jaar niet worden geïndexeerd en zullen in sommige gevallen zelfs worden verlaagd. Daarnaast zal ook het verschil tussen de bijstandsnorm en de AOW dit jaar opnieuw toenemen. AOW-gerechtigden met een AIO-aanvulling zullen dit in hun portemonnee merken.
De koopkracht van ouderen wordt echter niet alleen door de AOW en/of belastingmaatregelen bepaald. De noodzakelijke uitgaven voor zorg waar relatief veel ouderen mee te maken hebben, zijn de afgelopen jaren explosief gestegen.
Positief is dat de inkomensafhankelijke bijdrage Zorgverzekeringswet (die wordt ingehouden op het inkomen van ouderen) iets daalt, dat de zorgtoeslag voor de laagste inkomens iets omhoog gaat en dat het verplichte eigen risico niet zal stijgen. Daar staat echter tegenover dat de nominale premie voor de zorgverzekering wel zal stijgen en dat er ook gemeenten zijn die het komende jaar een hogere eigen bijdrage zullen vragen voor huishoudelijke hulp.
Over de afgelopen 5 jaar bezien is een alleenstaande AOW-er zonder aanvullend pensioen per jaar € 1.017,- meer kwijt aan zorguitgaven (voor een echtpaar is dit bedrag € 1.484,-).
Een alleenstaande AOW-er met een aanvullend pensioen tot € 10.000,- is per jaar € 2.446,- meer kwijt dan in 2011 en een echtpaar zelfs € 3.439,- meer.
Deze verdubbeling van de zorgkosten voor chronisch zieken en gehandicapten betekent concreet dat in de laagste inkomensgroepen mensen die veel zorg nodig hebben in 5 jaar tijd maandelijks € 115,- meer zijn gaan betalen voor hun zorgkosten; bron: Ieder(in)

De gevolgen van een dergelijke hoge stijging van zorgkosten met tegelijkertijd dalende koopkracht laat zich raden: veel ouderen en chronisch zieken stellen hun bezoek aan huisarts en/of specialist uit, met alle gevolgen van dien. Het NOOM is het dan ook met Ieder(in) eens dat er een maximum moet worden gesteld voor wat mensen in totaal aan zorg moeten betalen om de zorg voor iedereen betaalbaar en toegankelijk te houden.
Door de ingezette decentralisatie kunnen gemeenten op verschillende manieren hun inwoners tegemoet komen in de zorgkosten die zij moeten maken:

Een lagere eigen bijdrage Wmo of maatwerkvoorziening dan de landelijke regeling;
Een zorgverzekering die het restant van de eigen bijdrage (gedeeltelijk) vergoedt;
Een Regeling Tegemoetkoming Meerkosten, waaruit tegemoetkoming mogelijk is voor een aantal veel voorkomende zorgkosten;
Een vergoeding voor het verplichte eigen risico;
Een maatwerkvoorziening voor verschillende vormen van zorg zoals hulp bij het huishouden;
Voor extra zorg worden algemene voorzieningen geboden, waarbij voor de lagere inkomens een lager tarief geldt;
Een Stadspas waarmee korting mogelijk is op allerlei activiteiten;
In individuele gevallen is bijzondere bijstand mogelijk.

Het verschil tussen een gemeente die dergelijke compensatiemaatregelen neemt en een gemeente die dat niet doet kan oplopen tot wel € 1.896,- voor een alleenstaande AOW-er zonder aanvullend pensioen (€2.095,- voor een echtpaar).
Uit de positieve berichten over de reparatie van de koopkracht van ouderen die in de media de boventoon voeren, kan worden geconcludeerd dat het kabinet zich de onvrede van de ouderen en hun organisaties heeft aangetrokken. Denk bijv. aan de actie ‘Stop-de-stapeling’ en de verschillende overleggen die we met minister Asscher en staatssecretaris Klijnsma hebben gevoerd. Echter, het kabinet heeft niets gedaan aan het enorme verlies aan koopkracht van de afgelopen jaren én de groeiende kloof die is ontstaan tussen gepensioneerden en werkenden. Een kloof die volgens het CBS de afgelopen 15 jaar met 30% is gegroeid.

Om die reden zal het NOOM zich de komende periode blijven inzetten om te bereiken dat:

De kloof in koopkrachtontwikkeling tussen gepensioneerden en werkenden kleiner in plaats van alsmaar groter wordt;
Mensen die zwaarder geraakt worden door een stapeling van hoge zorgkosten, huurlasten, niet-indexeren pensioenen en fiscale maatregelen worden gecompenseerd;
De grote gemeentelijke verschillen in zorg en ondersteuning worden gedempt.

Voor het onderzoek van het NIBUD naar de koopkrachtontwikkeling van ouderen, klik hier>>

Juni 2016
Kostendelersnorm: zitting van het College voor de Rechten van de Mens op 27 juni gaat niet door
Eerder meldden wij u dat op maandag 27 juni aanstaande de zitting zou plaatsvinden van het College van de Rechten van de Mens om een oordeel te vellen over de klacht van IOT, KBO, KNVG, NVOG, PCOB, SMN én NOOM naar aanleiding van de invoering van de kostendelersnorm voor ouderen met een AIO. Het College heeft echter besloten om géén zitting te houden. Volgens het college is vooralsnog géén sprake van vergelijkbare gevallen.

Het College stelt zich met andere woorden op het standpunt dat de situatie van ouderen die een AOW-uitkering ontvangen niet vergelijkbaar is met de situatie van ouderen die, al dan niet naast een AOW-uitkering, een AIO-uitkering ontvangen. Om die reden zou staatssecretaris Klijnsma niet in strijd handelen met de gelijke behandelingswetgeving.
Het NOOM en de andere belangenorganisaties die de klacht hebben ingediend zijn echter van mening dat er indirect onderscheid naar ras wordt gemaakt bij de toegang tot mantelzorg, waarbij de situatie van AOW-gerechtigden en AIO-gerechtigden wél vergelijkbaar is. Om die reden zullen wij vóór het gestelde termijn van 4 juli het College nogmaals op onze argumenten wijzen. Mogelijk volgt dan alsnog een zitting. Wij houden u op de hoogte.

Mei 2016
Mantelzorgboete voor ouderen met AIO in het nieuws
Het NOOM heeft grote zorgen over de kostendelersnorm die sinds 1 januari 2015 geldt voor ouderen met een AIO (Aanvullende Inkomensvoorziening Ouderen). Aangezien 90% van de ouderen met AIO migrant zijn doet het NOOM er alles aan om dit probleem onder de aandacht te brengen. Hun inkomen wordt met soms wel enkele honderden euro’s per maand gekort als zij bij kinderen, familieleden of vrienden inwonen om mantelzorg te geven dan wel te ontvangen. Een onbegrijpelijke maatregel, aangezien hetzelfde kabinet dat deze maatregel heeft ingevoerd propageert het bieden van mantelzorg te stimuleren.
Inmiddels is bekend dat de zitting van het College van de Rechten van de Mens om een oordeel te vellen over de klacht die IOT, KBO, KNVG, NVOG, PCOB, SMN én NOOM hebben ingediend, zal plaatsvinden op 27 juni.
In de afgelopen periode zijn over deze problematiek twee artikelen verschenen waaraan het NOOM medewerking heeft verleend.
Artikel in Trouw (23 april 2016), klik hier>>

Mei 2016
Ouderenorganisaties in actie voor koopkracht: Stop de stapeling!
Hartenkreet van senioren aan de politiek
Senioren springen niet snel op de barricade. Ook niet als ze keer op keer merken dat ze nog meer moeten inleveren. Tot vandaag. Duizenden senioren vragen via e-mail en briefkaarten aan politiek Den Haag: neem maatregelen om de koopkracht van ouderen te beschermen!

Ouderenorganisaties KBO, NVOG, KNVG, PCOB en NOOM roepen hun leden, samen 600.000 sterk, op om de Tweede Kamer een persoonlijke kaart of mail te sturen.
Hierbij drukken de senioren de Kamerleden op het hart om de inkomens van 65-plussers te sparen en de koopkracht te herstellen. Het is de hoogste tijd, het water staat veel senioren al aan de lippen. Dit blijkt uit eigen onderzoek van de seniorenorganisaties en uit de vele verhalen die er binnenkomen.

Kosten lopen op
Lang niet alle 3,5 miljoen ouderen in Nederland hebben het zo goed als soms wordt beweerd. Integendeel. Mede door stapeling van kabinetsmaatregelen hebben ouderen al acht jaar op rij steeds minder te besteden. Velen kunnen de oplopende kosten niet meer betalen.
Ouderen willen ook op financieel gebied op dezelfde wijze behandeld worden als andere bevolkingsgroepen.

Dit vragen ze aan het kabinet, via mail, e-card en briefkaart:
•Herstel de koopkracht
•Geen verlaging van pensioenen
•Stop verhoging van zorgkosten
•Schrap de mantelzorgboete
•Verhoog de ouderenkorting
•Maak afschaffing ouderentoeslag ongedaan
•Herstel inkomensondersteuning AOW’ers

Kortom: stop de stapeling!

Kijk ook op http://www.stopdestapeling.nu/

Bovenstaande tekst is op 20 mei 2016 verspreid in een persbericht.
Namens de ouderenorganisaties is voor nadere informatie beschikbaar:
Jaap van der Spek, voorzitter NVOG; M: 06-22445140

Verstuur ook een E-card! Klik hier>>

Maart 2016
Koopkracht ouderen blijft dalen – ouderenorganisaties in actie
De laatste voorspellingen van het CPB beloven niet veel goeds: de koopkracht van ouderen zal in 2017 voor het achtste jaar op rij dalen. Dit heeft verschillende oorzaken. Het opnieuw niet indexeren van de pensioenen is er daar één van. Echter, voor de komende jaren moeten ouderen ook serieus rekening houden met een korting op hun pensioen. Dergelijke berichten komen hard aan bij ouderen, die er tot voor kort vanuit konden gaan dat hun pensioen waardevast was.

De daling van de koopkracht van ouderen is in werkelijkheid echter fors hoger dan de officiële cijfers doen geloven. Vooral de alsmaar stijgende zorgkosten en eigen bijdragen leiden ertoe dat de koopkracht van zorgbehoevende ouderen flink daalt. De ongelijke verdeling van de belastingmeevallers over werkenden en niet werkenden, waardoor laatstgenoemden niet of nauwelijks profiteren van de aantrekkende economie, is tegen deze achtergrond van jarenlang koopkrachtverlies van ouderen, al helemaal niet te rijmen.

Voor de samenwerkende ouderenorganisaties KNVG, NOOM, NVOG, PCOB en Unie KBO, die samen drie miljoen gepensioneerden vertegenwoordigen, is de maat dan ook vol. Naast een manifest, gesprekken met de verantwoordelijke minister en de politieke partijen, zullen nu ook andere acties volgen om de politiek tot inkeer te laten komen. We houden u hiervan op de hoogte.

Voor het manifest van de ouderenorganisaties, klik hier>>

Klacht ingediend bij het College voor de Rechten van de Mens
Ouderen met een onvolledige AOW en een Aanvullende Inkomensvoorziening Ouderen (AIO), in de praktijk voor 90% migranten ouderen, hebben sinds 2015 ook nog eens te maken met de gevolgen van de kostendelersnorm. Hun inkomen wordt met soms wel enkele honderden euro’s per maand gekort als zij bij kinderen, familieleden of vrienden inwonen om mantelzorg te geven dan wel te ontvangen. Een onbegrijpelijke maatregel, aangezien hetzelfde kabinet dat deze maatregel heeft ingevoerd propageert het bieden van mantelzorg te stimuleren.

De ouderenorganisaties juichen het toe dat de invoering van de kostendelersnorm voor AOW-ers is uitgesteld om het bieden van mantelzorg niet in de weg te staan. Om precies dezelfde reden zou ook de invoering van de kostendelersnorm voor AOW-ers met een AIO-uitkering moeten worden uitgesteld. Door de mantelzorgrelaties van AOW-gerechtigden zonder AIO-uitkering wél en die van AOW-gerechtigden met een AIO-uitkering níet te beschermen, maakt het kabinet zich naar de mening van de ouderenorganisaties schuldig aan ongelijke behandeling. Zij hebben inmiddels, samen met het Inspraakorgaan Turken in Nederland en het Samenwerkingsverband Marokkaanse Nederlanders, het College voor de Rechten van de Mens gevraagd om een oordeel hierover te vellen.

13 februari 2016
Manifest ouderenorganisaties aan kabinet:
Voorkom korting op pensioenen, maak indexatie mogelijk en geef ook ouderen lastenverlichting zoals iedereen

De gezamenlijke ouderenorganisaties eisen van het kabinet maatregelen om verlaging van de pensioenen in 2017 tegen te gaan en tijdelijke indexering van de pensioenen mogelijk te maken. Daarnaast eisen ze dat de ouderen vanaf 2017 eenzelfde lastenverlichting krijgen als alle andere Nederlanders. Als het kabinet doof blijft voor deze eisen zullen de ouderenorganisaties onder druk van hun leden er niet aan ontkomen om acties te gaan voeren om hun eisen kracht bij te zetten. Dat staat in een manifest dat begin volgende week wordt aangeboden aan het kabinet, de Tweede Kamer en de sociale partners en is ondertekend door KNVG, NVOG, PCOB, NOOM en de Unie KBO.

Ook werkenden worden getroffen
De ouderenorganisaties willen dat het kabinet deze zomer bij de opstelling van de begroting voor 2017 maatregelen treft om kortingen op de pensioenen te voorkomen en indexering en herstel van de koopkracht van de ouderen mogelijk te maken. ‘Het is moeilijk uit te leggen dat het vermogen van de pensioenfondsen in de crisisjaren vanaf 2008 tot vandaag is verdubbeld van 650 naar 1200 miljard euro en dat er desondanks geen geld zou zijn voor indexatie van de pensioenen’, stellen de organisaties in het manifest. Ze wijzen er ook op dat het doorvoeren van kortingen en het niet indexeren niet alleen de koopkracht van de gepensioneerden van vandaag treft, maar ook de toekomstige koopkracht aantast van de werkenden die hun pensioen nog aan het opbouwen zijn.

Onevenwichtige lastenverlichting
De koopkracht van gepensioneerden holt niet alleen achteruit door lagere pensioenuitkeringen, maar ook door de toenemende zorgkosten. De komende jaren zal de eigen bijdrage in de zorgkosten sterk toenemen. Daarom is het onacceptabel dat de ouderen niet delen in de lastenverlichting van 5 miljard euro. ‘De belastingmeevaller is onevenwichtig verdeeld, omdat die grotendeels toevalt aan de werkenden, terwijl ook de koopkracht van de gepensioneerden is gedaald’, stellen de organisaties. De ouderen moeten vanaf 2017 alsnog eenzelfde lastenverlichting ontvangen als de werkenden.

3 miljoen gepensioneerden
De gezamenlijke ouderenorganisaties vertegenwoordigen direct 600.000 leden en indirect drie miljoen gepensioneerden. Zij accepteren daarom niet langer dat ze door het kabinet en de sociale partners niet systematisch betrokken worden bij de vaststelling van het beleid voor ouderen en gepensioneerden.
Voor het Manifest van de gezamenlijke ouderenorganisaties, klik hier>>

Januari 2016
Zoals u van ons gewend bent komt het NOOM ook aan het begin van dit nieuwe jaar weer met een aangepaste presentatie over de AOW en pensioenen. De bedragen zijn aangepast aan de huidige situatie. En een aantal wijzigingen is doorgevoerd.

De presentatie is te downloaden als pdf-bestand. Klik hier>>
Ook is de informatie beschikbaar aangevuld met nadere toelichting. Klik hier>>

Als u graag de presentatie in powerpointversie wilt ontvangen, dan kunt u mailen naar Lucía Lameiro García, E: lameiro@netwerknoom.nl.

EERDERE NIEUWSBERICHTEN

22 september 2015
Mantelzorgboete voor ouderen met AIO moet van tafel!
De Tweede Kamer voelde vandaag staatssecretaris Klijnsma aan de tand over de kostendelersnorm, ofwel mantelzorgboete. Uitstel tot 2018, of afstel? Onderbelicht is dat AOW-ers met een AIO-uitkering de boete nu al moeten betalen. Ouderenorganisaties waaronder de Unie KBO en NOOM pleiten voor afschaffing. Directeur Manon Vanderkaa (Unie KBO): “Deze ingevoerde maatregel is volstrekt oneerlijk en moet onmiddellijk van tafel”.
Voor het persbericht, klik hier>>

15 september 2015
Oproep ouderenorganisaties:
Repareer de koopkracht van ouderen écht, zodat ook zij delen in de lastenverlichting!

Vandaag Prinsjesdag. Er wordt veel gesproken over de koopkrachtverbetering die ons te wachten staat. Maar is het wel feest?

Uit de koopkrachtberekening die het Nibud voor de Unie KBO, PCOB, NVOG en NOOM heeft uitgevoerd blijkt geen sprake te zijn van lastenverlichting voor ouderen. Het tegendeel is het geval. Daarnaast is er sprake van onzichtbaar koopkrachtverlies. Doordat veel regelingen door gemeenten worden uitgevoerd, komen de koopkrachteffecten hiervan niet in de koopkrachtplaatjes van het kabinet terecht. Zo blijven ook de grote negatieve gevolgen van de invoering van de kostendelersnorm voor ouderen met een AIO-aanvulling hierbij buiten beeld.

De ouderenorganisaties zullen bij de behandeling van de begroting van SZW opnieuw aandacht vragen voor de negatieve gevolgen van de stapeling van maatregelen die voor de achtste jaar op rij ouderen raken.

Voor persbericht en NIBUD-rapport ‘Koopkrachtverandering van ouderen 2015-2016’, klik hier>>

Oktober 2014
Zorgen om AIO-ers
De laatste tijd is er weer veel te doen over het inkomen van de ouderen met een onvolledige AOW en een AIO (Aanvullende Inkomensvoorziening Ouderen). Dat maakt weer zichtbaar hoe belangrijk het is om op landelijk niveau de belangen van de oudere migranten te behartigen. Immers: van de ouderen met een AIO is 90% migrant!

Twee ontwikkelingen zijn het vermelden waard.

Taaleis
Vlak voor de zomervakantie is bij de Tweede Kamer een wetsvoorstel ingediend voor de Wet taaleis Participatiewet (voorheen Wet WWB, Wet werk en bijstand). Het wetsvoorstel maakt het mogelijk om bijstand van mensen die onvoldoende Nederlands spreken en schrijven, te verlagen of stop te zetten. Ze zouden zo gestimuleerd worden om beter Nederlands te leren zodat ze meer kans zouden hebben op de arbeidsmarkt.
Direct rees de vraag of ook ouderen met een AIO aan de taaleis zouden moeten voldoen. Diverse organisaties hebben hun bezorgdheid over de uitwerking van de taaleis uitgesproken. dat leidde tot kamervragen. Tijdens een ontmoeting van de ouderenorganisaties van de CSO en Minsiter Asscher en staatsecretaris Klijnsma bracht Christina Harrevelt, die deelname namens het NOOM, het punt eveneens ter sprake. dat alles heeft tot een goed resultaat geleid: de taaleis zal niet gelden voor personen die aanvullend op hun AOW een Aanvullende Inkomensvoorziening Ouderen ontvangen.

Einde KOB
Ook nieuw is dat de KOB (Koopkrachttegemoetkoming Oudere Belastingplichtigen) per 1 januari 2015 wordt vervangen door een nieuwe regeling.
Op dit moment krijgt iedereen die AOW ontvangt de tegemoetkoming KOB van € 25,12 per maand. Het maakt niet uit of iemand een volledige of een gedeeltelijke AOW heeft opgebouwd.
De nieuwe inkomensondersteuning AOW is wél afhankelijk van hoeveel AOW-jaren iemand heeft opgebouwd. Voor AOW’ers met een volledige AOW (100% opbouw) verandert er niets. Zij ontvangen een inkomensondersteuning AOW van € 25,12/maand.
Maar voor iedereen met een onvolledige AOW betekent het dat zij met ingang van 1 januari per maand minder geld zullen ontvangen. Voor iemand die bijvoorbeeld 50% AOW heeft opgebouwd, is de inkomensondersteuning AOW 50% van € 25,12 = € 12,56/maand. Dat is per jaar een inkomensachteruitgang van 150 euro. Hoe lager iemands totale inkomen is, hoe zwaarder zo’n achteruitgang weegt. Bijna alle oudere migranten hebben een onvolledige AOW dus zij krijgen allemaal te maken met een lager bedrag aan inkomensondersteuning AOW. Ook hebben oudere migranten vaker een minimuminkomen dan autochtone ouderen.

Belangenorganisaties, waaronder de CSO, Inspraak Orgaan Turken en Samenwerkende Marokkanen in Nederland in samenwerking met onze eigen Turkse Ouderen Federatie en de Marokkaanse Ouderen Bond in Nederland, en ook de Landelijke Cliëntenraad hebben brieven geschreven naar de Tweede Kamer en er op aangedrongen om de wet niet in deze vorm aan te nemen. Zij vinden het namelijk onterecht dat door dit wetsvoorstel de (migranten)ouderen met de laagste inkomens het meeste last hebben van de inkomensachteruitgang. Dat alles leidde tot tal van vragen van de kamerleden aan de verantwoordelijke bewindslieden bij de voorgestelde wijzigingen. En nu is het afwachten of we enig effect hebben kunnen bereiken.

Voorlichting AOW en pensioenen
Binnen het NOOM zijn voorlichters beschikbaar die voorlichting kunnen komen verzorgen over AOW, inkomen en pensioenen. Zij zijn opgeleid in het kader van een voorlichtingstraject dat het NOOM tussen 2009 en 2012 heeft uitgevoerd in samenwerking met Pensioenkijker.nl, met subsidie van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid.
Als u een voorlichting wilt boeken, dan kunt u contact opnemen met Lucía Lameiro García (lameiro@netwerknoom.nl).

Lokaal armoedebeleid beïnvloeden
Landelijk maakt het NOOM zich samen met de andere ouderenorganisaties en belangenbehartigers sterk voor de ouderen met een laag inkomen. Maar ook op lokaal niveau is werk te verzetten.

COSBO Stad Utrecht heeft een nota geschreven met de titel: Stapeling van de inkomenseffecten bij ouderen met een minimaal inkomen. Deze nota richt zich op het gemeentelijk beleid. Nauwgezet worden de effecten van alle kortingen en maatregelen op een rij gezet. COSBO vraagt nadrukkelijk aandacht voor de slechte inkomenspositie van (migranten)ouderen in het armoedebeleid.
Graag brengt het NOOM deze uitgebreide nota onder uw aandacht. Het document kan als prachtig voorbeeld dienen voor beleidsbeïnvloeding in andere gemeenten!
Voor de nota, klik hier>>
Voor de begeleidende brief, klik hier>>

Mei 2013
Klacht naar Commissie Gelijke Behandeling
De migrantenouderen hebben extra te lijden onder de maatregelen die de regering neemt om de crisis te lijf te gaan. Er is veel onrust omdat men de maatregelen niet begrijpt en onrechtvaardig vindt. Vanaf 1 januari 2012 wordt de Koopkrachttegemoetkoming Oudere Belastingplichtigen beschouwd als inkomen en als zodanig verrekend met het Aanvullend Inkomen Ouderen (AIO). Alle ouderen in Nederland ontvangen de KOB, maar de allerarmsten, de ouderen met een AIO, krijgen dit extraatje niet meer. Als we daarbij bedenken dat 9 van de 10 mensen met een AIO allochtoon zijn, dan is het duidelijk waar de rekening van deze bezuiniging wordt neergelegd.
De tweedeling tussen arme ouderen en héle arme ouderen groeit. Als dan ook nog relatief veel oudere migranten behoren tot de categorie héle arme ouderen, dan lijkt deze tweedeling ook nog eens culturele scheidslijnen te gaan volgen.
Het NOOM maakt zich ernstig ongerust over de gevolgen van de regeringsmaatregelen. Daarom dient het NOOM samen met FNV, CNV, CSO, de LOM Samenwerkingsverbanden en alle aangesloten lidorganisaties een dezer dagen een klacht in bij de Commissie Gelijke Behandeling.
Gonnie Kaptein van Lize heeft voor het NOOM de recente overheidsmaatregelen op een rijtje gezet, klik hier>>

20 mei 2009
Themadag ‘Financiën na je 65ste’
Op 20 mei 2009 organiseerde het NOOM in het kader van de deskundigheidsbevordering van actieve bestuurs- en kaderleden, met subsidie van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, een themadag over dit onderwerp. Bijna 100 oudere migranten verdiepten zich deze dag in de opbouw van hun financiën na hun 65ste levensjaar, het lezen van pensioenberichten, erfrecht en uitvaartverzekeringen. Voor een uitgebreid verslag van de themadag, klik hier >>