Toolkit voor activiteiten over chronische ouderdomsziekten
voor patiëntenorganisaties en organisaties van (oudere) migranten
Scroll naar beneden voor de inhoudsopgave van de toolkit.
Wij, Marokkaanse ouderen, zeggen: ‘Alles is in de hand van Allah’. Dat maakt dat mensen een beetje gelaten, afwachtend zijn. Ze denken niet na over later. De ouderdom komt gewoon en je laat het over je heen komen.
Pas geleden kreeg ik onverwachts bericht dat een vrouw waarmee ik jaren heb samengewerkt binnen onze Surinaamse vereniging was overleden. Ze bleek al heel lang ziek te zijn. Maar ze heeft er nooit iets over gezegd! Ja, zo gaat dat bij ons.
In onze patiëntenvereniging is zóveel kennis! Het helpt als je met elkaar praat over je klachten. Maar we wisselen ook uit over de dingen die onze mogelijkheden weer vergroten. Dat zouden we graag met ouderen uit andere culturen delen. Maar ze komen niet.
Ik was onder de indruk van die Nederlandse mijnheer die vertelde over zijn leven na zijn hartinfarct. Hij heeft veel klachten, maar hij blijft actief. Het zette me wel aan het denken.
Mijn Antilliaanse buurvrouw is chronisch ziek. Ze accepteert dat. Het hoort bij oud worden. God heeft me deze ziekte gegeven, zegt ze. Ik wou dat ik zo kon denken. Ik word alleen maar boos dat ik oud en krakkemikkig word.
Waarom deze toolkit?
Contacten tussen patiëntenorganisaties en (organisaties van) oudere migranten zijn niet vanzelfsprekend. Oudere migranten hebben vaak geen idee wat patiëntenorganisaties voor hen kunnen betekenen. Ze kennen deze wijze van belangenbehartiging en onderlinge ondersteuning niet. Patiëntenorganisaties hebben nog maar mondjesmaat de migrantengroeperingen in het vizier, en als dat zo is, dan zeker niet de ouderen binnen deze groeperingen. Als er al samenwerking wordt gezocht blijft het vaak beperkt tot eenmalig contact of een enkele activiteit.
Een wereld te winnen!
Toch groeit het bewustzijn bij patiëntenorganisaties dat zij ook voor oudere migranten van betekenis kunnen zijn. Dat het hun maatschappelijke verantwoordelijkheid is om ook voor deze groeperingen de belangenbehartiging op zich te nemen. De groep migrantenouderen groeit aanzienlijk in de komende jaren. Het wordt steeds duidelijker dat deze groep extra kwetsbaar is voor bepaalde ziektebeelden. In het stellen van diagnoses gaat nog veel mis als gevolg van communicatieproblemen, taboes om over bepaalde zaken te spreken en gebrek aan kennis over het eigen lichaam. De kennis bij artsen over de relatie tussen etnische factoren en ziekte is beperkt. Bovendien wijst onderzoek uit dat medicijnen bij mensen van diverse etnische achtergronden anders uitwerken.
Er zijn stappen nodig om ook patiënten met andere culturele achtergronden te bevragen op hun gezondheidsbeleving, hun wensen en behoeften. Oudere migranten zijn doorgaans onbekend met het begrippen als ‘kwaliteit van leven’, zelfmanagement en eigen regie. Hier is nog een wereld te winnen voor patiëntenorganisaties, die met hun ervaringskennis juist op dat vlak mensen met een chronische aandoening verder kunnen helpen.
Voor wie is deze toolkit?
Deze toolkit is ontwikkeld in het kader van het project Bekend maakt Bemind, een samenwerkingsproject tussen De Hart&Vaatgroep, de Parkinson Vereniging en het NOOM (Netwerk van Organisaties van Oudere Migranten). Ontmoeting vormt hierin de rode draad. Alle nadruk ligt op het organiseren van concrete gezamenlijke activiteiten.
De Hart&Vaatgroep heeft een artikel gepubliceerd over de ervaringen binnen Bekend maakt Bemind in Vida, hun lifestyle magazine. Voor het artikel (zie pagina 20 tot en met 23), klik hier>>
Onze ervaringen hebben we samengebracht om te delen met:
– Patiëntenorganisaties
– Organisaties van (oudere) migranten
– Professionals en vrijwilligers in zorg en welzijn.
Wat vindt u in deze toolkit?
In de toolkit vindt u inspiratie, ideeën, voorbeelden en praktische materialen!
NB: Veel van de informatie die gegeven wordt over oudere migranten is ook voor migrantenfamilies in het algemeen van toepassing. Uiteraard veranderen de jonge generaties mee in de tijd. Maar veel culturele bagage (in positieve en beperkende zin) is ook voor hen in hun familiekring nog steeds leidend.
Naar de inhoud van de toolkit
Toelichting:
Klik op de link om een hoofdstuk (met bijbehorende paragrafen) te downloaden.
Sommige paragrafen zijn in verband met de grootte als apart document te downloaden.
1. Eye-openers
1.1. Vanuit het perspectief van patiëntenorganisaties
1.2. Vanuit het perspectief van organisaties van oudere migranten
2. Tips
2.1 Tips voor patiëntenorganisaties
2.1.1. Het bereiken van migrantenouderen
2.1.2. Aansluiten op de belevingswereld, wensen en behoeften van migrantenouderen
2.1.3. Wijze van werken
2.1.4. Invulling van een programma
2.1.5. Werkvormen en materialen
2.2. Tips voor organisaties van oudere migranten
2.3. Algemene tips voor samenwerking
2.4. Mogelijkheden voor samenwerking tussen organisaties van oudere migranten en patiëntenorganisaties
3. Voorbeelden van praktische materialen
3.1. Voorbeelden van programma’s
3.2. Voorbeelden van presentaties
3.3. Voorbeelden van eye-openers voor de deelnemers
3.4. Bruikbare materialen
3.5. Verdere verwijzingen
4. Bij wie kunt u te rade gaan?
4.1. Organisaties van oudere migranten
4.2. Patiëntenorganisaties
4.3. Overige relevante organisaties
5. Project Bekend maakt Bemind
5.1. Doel van het project
5.2. Opzet project
5.3. Wat heeft het opgeleverd?
6. Migrantenouderen in cijfers
Bekend maakt Bemind is gerealiseerd mede dankzij de financiële bijdragen van: