NOOM in beweging- Verslag NOOM-dag 2019

‘Dit jaar viert Nederland dat we 75 jaar geleden bevrijd zijn. Oudere migranten hebben meegewerkt aan de opbouw van het land en dat is iets waar we trots op zijn. De opbouw is verricht door mensen die nu met pensioen zijn of inmiddels overleden zijn.’ Bouchaib Saadane, voorzitter van het NOOM opent met deze woorden de NOOM-dag 2019. Zoals ieder jaar hangt er weer een vrolijke en aangename sfeer. Vervolgens vraagt Saadane aandacht voor Wereld Alzheimer Dag.

Inmiddels is aangetoond dat oudere migranten een veel grotere kans hebben op het krijgen van dementie dan van oorsprong Nederlandse ouderen. Dus is dementie een zeer relevant onderwerp voor het NOOM. En aangezien er nog geen geneesmiddelen zijn tegen dementie is preventie en dus bewegen het beste medicijn. Daarom is het NOOM druk met het project Sociaal Vitaal in Kleur, een project waar bewegen, ontmoeting en zinvol bezig zijn centraal staan.

Pleidooi voor structurele financiering
Saadane geeft het woord aan Marilyn Haimé, lid van het Comité van Aanbeveling van het NOOM en lid van de Raad van Ouderen. Zij laat de stem van migrantenouderen goed horen binnen de raad. Deze raad is vorig najaar ingesteld door minister Hugo de Jonge van het ministerie van VWS. De raad geeft advies aan de minister en andere relevante organisaties. Tot nu toe heeft de raad drie adviezen uitgebracht: over de campagne herwaardering ouderen; over informatie rond keuzes voor het verpleeghuis en over voorbereiden op het ouder worden (https://www.beteroud.nl/raad-van-ouderen). Momenteel is de raad bezig met een advies over eenzaamheid en zingeving. ‘Ik vraag telkens aandacht voor diversiteit en zorg dat in de adviezen de belangen van oudere migranten naar voren komen’, zegt Haimé. Zij pleit overal waar zij komt voor meer aandacht voor en onderzoek naar migrantenouderen, alsook voor structurele financiering van het NOOM. ‘Alleen dan zal binnen afzienbaar termijn een verbetering optreden in de positie van oudere migranten’, aldus Haimé.
Klik hier voor de volledige bijdrage van Marilyn Haimé.

Sociaal Vitaal in Kleur
Lucía Lameiro García, één van de twee coördinatoren van het NOOM, wil graag dat óók oudere migranten iets merken van alle mooie plannen van het minister Hugo de Jonge van VWS. ‘Het Pact voor de Ouderenzorg dat VWS met veel organisaties waaronder het NOOM heeft afgesloten is prachtig maar het moet de oudere migranten wel iets opleveren. Het NOOM bewaakt dit en zet zich hier voor in’, zegt Lameiro. Een goed voorbeeld hiervan is het succesvolle project ‘Sociaal Vitaal in Kleur.’ Het project heeft verschillende onderdelen: het trainen van sociale vaardigheden, stimuleren om meer te bewegen, vergroten van weerbaarheid en zelfmanagement en het geven van voorlichting over zaken als gezonde voeding, medicijnen en  (zorg)voorzieningen. Het NOOM traint vrijwilligers die de ouderen persoonlijk benaderen en begeleiden. ‘Het lukt ons om de ouderen te bereiken. Zij waarderen het project enorm en willen graag verder.’, zegt Lameiro. Het ministerie van VWS heeft het NOOM opdracht gegeven om het project te verspreiden. In Rotterdam is men al gestart en binnenkort volgen hopelijk Utrecht en andere steden zoals Den Haag, Assen en Breda. ‘De gemeente Rotterdam loopt voorop. We hopen dat andere gemeenten dit goede voorbeeld gaan volgen.’
Klik hier voor de presentatie van Lucía Lameiro.

‘Ouder worden is topsport’
Saadia Daouairi, projectleider van het project ‘Sociaal Vitaal in Kleur’ in Rotterdam, vertelt dat sleutelfiguren onmisbaar zijn. Ze is in Rotterdam begonnen met een Kaapverdische groep en het loopt erg goed. ‘Samenwerking is een succesfactor.’ Marijke de Vries van de gemeente Rotterdam heeft gemerkt dat oudere migranten nog weinig weten van het zorgstelsel. Ze is blij met de samenwerking met het NOOM en hoopt met het project de oudere migranten te bereiken. ‘We beginnen in drie gebieden waar veel oudere migranten wonen en starten met 7 groepen’, zegt de Vries. Mathieu de Greef verbonden aan de Rijksuniversiteit Groningen en stichting GALM weet dat dit project ook echt werkt, want dat is inmiddels aangetoond. ‘Ouder worden is topsport en zeker voor oudere migranten. Als je wil dat oudere migranten zich voorbereiden op het ouder worden en langer thuis wonen dan moet je investeren. Ik vind het geweldig dat de gemeente Rotterdam dit doet.’ Om een impressie te geven van Sociaal Vitaal in Kleur wordt een korte film getoond.

Belevingswereld
Jeanny Vreeswijk-Manusiwa, de tweede NOOM-coördinator, houdt zich onder meer bezig met het ontwikkelen van de Leidraad Cultuurspecifieke Zorg. De aanleiding om de leidraad te ontwikkelen is het groeiend aantal oudere migranten, de achterstandssituatie waarin zij zich bevinden en de achterstand in kennis, bij henzelf, bij hun familie én bij de zorgprofessionals. ‘Met de leidraad wordt gestreefd naar structurele verbetering van de kwaliteit van zorg voor ouderen met een migratieachtergrond. Diversiteit en inclusie moet de norm worden.  Je moet als zorgmedewerker altijd cultuursensitief zijn. Maar cultuurspecifieke zorg gaat een tandje verder en is ook meer dan persoonsgerichte zorg. Bij cultuurspecifieke zorg verdiep je je meer in de belevingswereld van oudere migranten. Dan weet je echt waar iemand vandaan komt.’ Jeanny is de leidraad aan het ontwikkelen met de oudere migranten zelf. ‘Zij bepalen wat erin komt te staan.’ Daarnaast worden vanaf het allereerste begin ook zorginstellingen en professionals betrokken bij de ontwikkeling van de Leidraad. https://www.waardigheidentrots.nl/praktijk/cultuurspecifieke-zorg-vraagt-meer-dan-persoonsgerichte-zorg-alleen/

Grace Tanamal, die samen met Jeanny als projectleider bij de ontwikkeling van de Leidraad is betrokken, is blij met de leidraad. “Het is voor ouderen belangrijk dat zij niet steeds weer hoeven uit te leggen wat zij wel en wat zij niet fijn vinden, wat ze lekker vinden of juist niet willen eten, of hoe vaak zij willen bidden.’ Yvonne Witter, sociaal gerontoloog, hoopt dat de leidraad actief wordt uitgevoerd en geborgd. ‘Aandacht voor oudere migranten gaat altijd in golven. Laten we ernaar streven dat de golf van aandacht niet meer daalt.’

Yoga van Lila
Tot slot van de bijeenkomst laat de lenige yogajuf Lila de deelnemers wat adem- en rekoefeningen doen om te ervaren wat zij doet tijdens het project ‘Sociaal Vitaal in Kleur.’ Als we ontspannen en uitgereikt zijn wenst Fred Beekers, kwartiermaker bij de Nationale Coalitie tegen Eenzaamheid het NOOM veel succes. Beekers vindt dat het project Sociaal Vitaal aansluit bij het denken over waardig ouder worden. Zulke projecten slagen alleen door goede samenwerking tussen betrokken organisaties. ‘Samen staan we sterk.’ Saadane roept de bestuursleden van het NOOM plus Ans Willemse en Cock Vermolen, leden van het Comité van Aanbeveling naar voren. Na een welgemeend applaus van het enthousiaste publiek krijgen zij een goodybag van de Albert Heijn in ontvangst waarin naast wat lekkers ook informatie te vinden is zoals het jaarverslag 2018 en de factsheet Armoede.

Vervolgens worden de deelnemers uitgenodigd om op de 50PlusBeurs de NOOM-stand te bezoeken en vooral ook te genieten van een muzikale en kleurrijke show door het NOOM aan de bezoekers van de 50PlusBeurs aangeboden. Zo blijven we in beweging om vitaal in kleur samen oud te worden!

Achtereenvolgens konden de vele bezoekers van de 50PlusBeurs – met een grote vertegenwoordiging migrantenouderen – op zaterdagmiddag 21 september genieten van de Marokkaanse-Berberklanken van Jamal Anoual, de Surinaams-Hindoestaanse klanken van het Utrechtse Asha, het 16-koppige koor Alaturka uit Hengelo, een klassiek ‘Appeltaartconcert’ van het Utrechtse Harptrio en van The Voice Senior 2018-finalist Mickey Woearbanaran.