Tienduizenden ouderen leven onder het bestaansminimum. Vaak komt het omdat mensen in het buitenland hebben gewoond en daardoor geen volledige AOW-uitkering opgebouwd. Vooral ouderen met een migratie-achtergrond zijn hier de dupe van. Er is wel een extra uitkering voor deze mensen, maar de voorwaarden daarvoor zijn heel streng. Dat moet anders, vinden de partijen DENK en de ChristenUnie. Daarom pleiten ze vandaag in de Tweede Kamer voor meer maatwerk om armoede onder ouderen tegen te gaan.
Natasja Gibbs praat in De Nieuws BV met Tweede Kamerlid Don Ceder (ChristenUnie) over dit plan.
Beluister het interview
Label: AOW
Seniorencoalitie: nog dit jaar koopkrachtmaatregelen nodig
De Seniorencoalitie vindt het teleurstellend dat het kabinet vooralsnog niet van plan lijkt te zijn om met maatregelen te komen die de koopkracht nog dit jaar verbeteren.
Wel is het goed nieuws dat de AOW vanaf 1 januari waarschijnlijk flink omhoog gaat.
Bij mensen met lagere en middeninkomens, waaronder ouderen met alleen AOW of met een klein aanvullend pensioen, is de financiële nood hoog en daarom is er direct actie nodig. Zij kunnen niet nog ruim vier maanden wachten op een verbetering van hun inkomen. De Seniorencoalitie (ANBO, KBO-PCOB, Koepel Gepensioneerden en NOOM) stelt voor om AOW’ers eenmalig € 500 netto uit te keren om de lasten op korte termijn te verlichten.
Volgens de uitgelekte plannen gaat het minimumloon per 1 januari met 10% omhoog, en daarmee ook de daaraan gekoppelde AOW-uitkering. Op basis van de huidige cijfers gaat de AOW dan met ongeveer € 150 bruto per maand omhoog voor alleenstaanden en met ongeveer € 90 bruto voor gehuwden/partners. Dat is goed nieuws, vindt de Seniorencoalitie, al zal het zeker niet alle gestegen kosten kunnen compenseren. De seniorenorganisaties gaan ervan uit dat de rekening voor deze AOW-verhoging niet – zoals in eerdere plannen – bij de ouderen zelf wordt neergelegd.
Het kabinet zou verder van plan zijn de zorg- en huurtoeslag te verhogen. Ook dat is een positieve ontwikkeling, al is nog niet duidelijk met hoeveel de toeslagen omhoog gaan. Daarnaast is nog onduidelijk hoe sterk de energiebelasting wordt verlaagd. De Seniorencoalitie is daarom erg benieuwd naar de verdere invulling van het koopkrachtpakket.
Het voorstel om de arbeidskorting te verhogen is goed voor werkenden, maar vergroot volgens de Seniorencoalitie wel de kloof tussen werkenden en niet-werkenden. Werkenden zijn er de afgelopen 11 jaar bijna 18% in koopkracht op vooruit gegaan, gepensioneerden hebben bijna 5% moeten inleveren. Het is niet reëel om te verwachten dat die kloof snel gedicht wordt, maar hij zou in elk geval niet groter moeten worden.
Seniorencoalitie: Prijsstijgingen noodzaken tot AOW-verhoging
Uit onderzoek van KBO-PCOB blijkt dat de explosieve prijsstijgingen zorgen voor acute koopkrachtproblemen bij ouderen, en al helemaal bij mensen zonder financiële buffer. Nu het kabinet en de coalitiepartijen in het kader van de augustusbesluitvorming aan zet zijn om nog iets van de koopkracht overeind te houden, wil de Seniorencoalitie dat de AOW met spoed wordt verhoogd.
Bij Voorjaarsnota heeft het kabinet al besloten tot een extra verhoging van het minimumloon met 2,5% in 2023, 2,5% in 2024 en 2,32% in 2025 (cumulatief 7,5%). Deze verhoging wordt, in afwijking van een eerder plan in het coalitieakkoord, doorgekoppeld naar de AOW.
De Seniorencoalitie, bestaande uit KBO-PCOB, ANBO, de Koepel Gepensioneerden en NOOM, wil nu dat de volledige verhoging van het minimumloon, en daarmee o.a. ook de AOW, naar voren wordt gehaald, naar 2023. Want buitengewone tijden vereisen, met urgentie, buitengewone maatregelen. Senioren hebben met spoed een financiële injectie nodig om hun boodschappen en energielasten te kunnen blijven betalen.
IOAOW
In de Voorjaarsnota heeft het kabinet verder aangekondigd dat de inkomensondersteuning AOW (IOAOW)[1] in de jaren 2023 tot 2025 stapsgewijs wordt afgeschaft. Op deze manier wil het kabinet de AOW-koppeling gedeeltelijk financieren. De Seniorencoalitie vindt dat de koppeling hierdoor ook deels een sigaar uit eigen doos is voor AOW’ers. Nu senioren financieel door het ijs aan het zakken zijn, gaat het niet aan de IOAOW af te schaffen. De Seniorencoalitie wil dat dit plan van tafel gaat of dat de AOW wordt opgehoogd met het bedrag dat mensen nu aan IOAOW ontvangen. In ieder geval zou de Seniorencoalitie het onbegrijpelijk vinden als het kabinet de voorgenomen eerste stap van de IOAOW-afbouw in 2023 doorzet.
Lees meer over het koopkrachtonderzoek van KBO-PCOB
Lees de reactie van de Seniorencoalitie op de augustusraming van het CPB
Lees hier het artikel in de Telegraaf met de oproep van de Seniorencoalitie om de AOW te verhogen
Kabinet gaat op zoek naar arme ouderen: waarom halen ze hun AOW niet op?
Het kabinet begint een zoekactie naar bijna 20 duizend ouderen die onder de armoedegrens leven maar geen gebruik maken van uitkeringsgeld waar zij wel recht op hebben. Het gaat vooral om ouderen die een onvolledige AOW krijgen omdat zij een tijd in het buitenland hebben gewoond. Ouderen die alleen van een onvolledige AOW moeten rondkomen, kunnen een aanvulling tot het bestaansminimum krijgen. Dat kan via de Aanvullende Inkomensvoorziening Ouderen, de AIO, een regeling vergelijkbaar met de bijstand. De regeling is ingesteld toen bleek dat met name voormalige gastarbeiders van alleen een onvolledige AOW moesten rondkomen.
Uit onderzoek van de Algemene Rekenkamer, het Centraal Bureau voor de Statistiek en de Sociale Verzekeringsbank, die de AOW uitbetaalt, blijkt echter dat 19.300 huishoudens géén beroep doen op de AIO terwijl ze daar wel recht op kunnen hebben. Minister Carola Schouten (CU) voor Armoedebeleid, Participatie en Pensioenen heeft nu een conceptregeling gepubliceerd om die groep op te sporen. Bij wijze van proef worden de bestanden van de SVB en uitkeringsinstantie UWV gekoppeld. Het UWV voert de werknemersverzekeringen uit. Door de koppeling hoopt Schouten inzicht te krijgen in het huishoudinkomen van de ouderen die nu een onvolledige AOW krijgen. Als het huishoudinkomen onder de armoedegrens ligt, kunnen deze mensen actief worden benaderd en kan hen de uitkering worden aangeboden.
Lees het volledige artikel op de website van de Volkskrant
Meer informatie over AOW en AIO vindt u hier
Valentijnsactie seniorenorganisaties: Rutte zet AOW’er in de kou
ANBO, KBO-PCOB, Koepel Gepensioneerden en NOOM stonden op Valentijnsdag bij de Hofvijver in Den Haag, met een grote Valentijnskaart en een reuzen-liefdesslot dat zij aan een hek hebben vastgeklonken. De boodschap aan het kabinet-Rutte IV: haal het koppel AOW-minimumloon na ruim 40 jaar niet zomaar bruut uit elkaar!
De gure, harde wind weerhield Trix van der Biezen en Malva Rijna er niet van om samen met de ouderenorganisaties in Den Haag actie te voeren voor het behoud van de koppeling tussen de AOW en het minimumloon. “Het is belangrijk om te laten zien in welke situatie we zitten als ouderen met alleen AOW”, zegt Van der Biezen. “Sinds ik twaalf jaar geleden voor het eerst AOW kreeg, ben ik er alleen maar op achteruitgegaan.”
Lees het hele artikel op de website van ANBO.
Eerste Kamer: toch koppeling AOW met minimumloon
De Eerste Kamer roept het kabinet op om terug te komen van verschillende besluiten uit het regeerakkoord. Dat bleek in een debat met het kabinet over de regeringsverklaring.
De senatoren steunen in meerderheid het voorstel van de fractie-Nanninga dat de AOW toch volledig gekoppeld blijft aan het minimumloon. Het kabinet wil de AOW niet mee laten groeien met de voorgenomen extra verhoging van het minimumloon omdat dat oplopend 2,4 tot 2,9 miljard euro per jaar zou kosten. De AOW stijgt in de plannen overigens wel mee met de cao-lonen.
Lees het volledige artikel op de NOS site
AOW en minimumloon: een bijzonder koppel
Op Valentijnsdag, de dag van de liefde, vragen de gezamenlijke seniorenorganisaties aandacht voor een koppel dat na ruim 40 jaar bruut uit elkaar dreigt te worden gehaald door het kabinet Rutte IV: AOW en het minimumloon. Met een Valentijnskaart op zak gaan ANBO, KBO-PCOB, Koepel Gepensioneerden en NOOM op 14 februari naar Den Haag en vragen aan de Haagse politici om wat liefde voor de senioren te tonen.
Ook u kunt uw genegenheid kenbaar maken. Deel ook de digitale kaart op social media met de hashtag #OntkoppelDitKoppelNiet!
Geef AOW’er snel duidelijkheid
Ouderen verdienen het om snel meer zekerheid te krijgen over hun koopkracht.
In een brief aan minister Schouten voor Armoedebeleid, Participatie en Pensioenen vragen ANBO, KBO-PCOB, Koepel Gepensioneerden en NOOM om hierover op korte termijn een gesprek te hebben. De onrust en onvrede onder ouderen groeit net zo snel als de rekeningen zich opstapelen.
Lees de brief hier
Red de AOW!
ANBO, KBO-PCOB, de Koepel Gepensioneerden, de Landelijke Cliëntenraad, het Netwerk van Organisaties van Oudere Migranten (NOOM), de Stichting Urgente Noden Nederland (SUNN), ATD Vierde Wereld en KBO-Brabant roepen de voorzitters en AOW-woordvoerders van de Tweede Kamer fracties op om in het debat over de regeringsverklaring de solidariteit in stand te houden en de koppeling van de AOW veilig te stellen!
Naar aanleiding van het aanstaande debat over de regeringsverklaring van het kabinet-Rutte IV roepen de organisaties de Tweede Kamer op het voornemen uit het coalitieakkoord over ontkoppeling van de AOW terug te draaien. Senioren hadden gehoopt op een regeerakkoord dat de koopkrachtpositie en bestaanszekerheid van senioren betekenisvol verbetert. Het tegendeel is echter het geval. Mede door de loskoppeling van de AOW komen de koopkracht en bestaanszekerheid juist verder onder druk te staan. Lees meer
Maatschappelijke organisaties roepen op tot beschaving: houd koppeling minimumloon met AOW en sociaal minimum in stand!
Een coalitie van maatschappelijke organisaties (vakbonden en diverse organisaties voor senioren, patiënten, mensen met een beperking en armoedebestrijding) heeft de handen ineengeslagen. Zij roept de Tweede Kamer op de koppeling in stand te houden tussen het wettelijk minimumloon, de AOW en het sociaal minimum. Dat is een kwestie van beschaving.
Statement:
Wij, de gezamenlijk vakbonden en diverse organisaties voor senioren, patiënten, mensen met een beperking en armoedebestrijding, roepen u – leden van de Tweede Kamer – op om de koppeling van de AOW en het sociaal minimum aan het wettelijk minimumloon volledig in stand te houden.
De stijging van het wettelijk minimumloon en de daaraan gekoppelde uitkeringen zijn van groot belang voor het vergroten van de bestaanszekerheid in Nederland. Anders lopen de inkomensachterstanden van ouderen en uitkeringsgerechtigden nog verder op. Dat is onaanvaardbaar.
Het kabinet mikt op een bescheiden verhoging van het wettelijk minimumloon van bij elkaar 7,5 procent in 2024 en 2025. We hebben in het coalitieakkoord gelezen dat die stijging niet wordt verwerkt in de AOW. In de doorrekeningen van het Centraal Planbureau (CPB) moesten wij daarnaast lezen dat het effect op het netto inkomen van mensen op het sociaal minimum ook volledig wordt wegbezuinigd.
De compensatie voor ouderen die wordt voorgesteld in de vorm van een verhoging van de ouderenkorting, is niet effectief. Honderdduizenden ouderen met lage en middeninkomens zullen die compensatie niet of niet volledig kunnen verzilveren. Het koppelingsprincipe is wél bewezen effectief en is ook een kwestie van beschaving.
Wij roepen u daarom op om het principe van de netto-nettokoppeling tussen het wettelijk minimumloon, de AOW en het sociaal minimum volledig te behouden. Praktisch betekent dit dat de voorgenomen stijging van het wettelijk minimumloon volledig zou moeten worden verwerkt in de AOW en dat de in het akkoord opgenomen bezuinigingen op het sociaal minimum worden geschrapt.
Namens:
Vakbonden: FNV, CNV en VCP
Seniorenorganisaties: Koepel Gepensioneerden, ANBO, KBO-PCOB, NOOM, KBO Brabant en FASv
Organisaties voor patiënten, mensen met een beperking en armoedebestrijding: ATD de Vierde Wereld, Ieder(in), Landelijke Cliëntenraad (LCR), De Pijler, SUNN (Stichting Urgente Noden Nederland), Horus, AVS, Valente, Sociale Alliantie en Werkplaats Como