In de Week tegen Eenzaamheid (29 september t/m 6 oktober) stonden ontmoeting en verbinding centraal. Iedereen kon deelnemen aan de Week door het bezoeken of organiseren van een activiteit om eenzaamheid terug te dringen of bespreekbaar te maken.
Ook de netwerkversterkers van het NOOM organiseerden een aantal lokale activiteiten of evenementen. Zie hier een impressie van de activiteiten.
Agenda
-
Tal van activiteiten tijdens week tegen eenzaamheid
-
Met ‘Beppie on Tour’ langs lokale initiatieven tijdens Week tegen Eenzaamheid
Op 29 september start de Week tegen Eenzaamheid. Een week waarin ontmoeten en verbinding centraal staan. Om aandacht te vragen voor de talloze mooie initiatieven in het land, gaat het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport in samenwerking met Stichting De Tijdmachine met ‘Beppie on Tour’ langs deze initiatieven.
Bij Beppie, een camper in jaren ’60-’70 stijl, kunnen mensen even terug naar toen en op laagdrempelige wijze een gesprekje aangaan. Over verhalen van toen en nu. Of waar iemand tegenaan loopt. Onder het genot van een kopje koffie en een koekje van toen. Dit doen we in samenwerking met lokale initiatieven. Door samen op te trekken kunnen we mensen die zich wel eens eenzaam voelen doorverwijzen naar leuke activiteiten. Maar ook naar hulp als dat nodig is.€40 miljoen extra voor gemeenten en initiatieven
Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport zet de komende jaren het programma Eén tegen eenzaamheid voort. De nieuwe aanpak is deze week gepresenteerd. Staatssecretaris Van Ooijen: “Eenzaamheid is niet iets wat alleen ouderen aangaat. Ongeveer de helft van alle Nederlanders heeft te maken met gevoelens van eenzaamheid. Dat is heel veel, de urgentie wordt alsmaar groter en daarom zal ik 40 miljoen euro extra uittrekken om dit probleem aan te pakken. Hiermee kunnen gemeenten initiatieven starten en langdurig blijven uitvoeren.”Talloze initiatieven door het land
Benieuwd naar wat er allemaal georganiseerd wordt in jouw gemeente? Bekijk het overzicht op eentegeneenzaamheid.nl.
-
Diversiteit in onderzoek; zó lukt het
Met allerlei subsidieprogramma’s stimuleert ZonMw gezondheidsonderzoek en zorginnovatie. De organisatie vindt het belangrijk dat onderzoek nuttig is voor diverse groepen in onze samenleving. Daarom vragen ze projectleiders om zo breed mogelijke onderzoeksgroepen te hanteren. Maar hoe bereik je dat? Shirley Ramdas (NOOM) en Mehmet Uygun (Stichting Gezondheid Allochtonen Nederland) leggen in een interview voor de website van ZonMw uit hoe je mensen met een migratieachtergrond betrekt bij onderzoek. Beide organisaties hebben via-via toegang tot een grote onderzoekspopulatie voor onderzoekers. ‘Dat doen we heel graag, maar het is natuurlijk geen kwestie van een blik opentrekken’, geeft Shirley aan. ‘Onderzoekskandidaten vinden kost ook voor ons veel tijd. Onderzoekers doen er echt verstandig aan die tijd in te calculeren. En niet alleen het leggen van contact kost tijd, ook het onderhouden ervan. Je moet weten dat in niet-westerse culturen veel meer de nadruk ligt op de relatie dan in Nederland. Wij merken dat het animo bij de deelnemers afneemt, doordat er vanuit de onderzoekspartijen weinig aandacht is voor échte uitwisseling. Zo krijgen patiënten bijvoorbeeld zelden teruggekoppeld wat er gebeurt met de resultaten. Dat motiveert niet om een volgende keer weer mee te werken aan onderzoek.’ Mehmet wijst op twee andere knelpunten: ‘Veel organisaties komen naar ons toe omdat er weinig migranten reageren op hun onderzoeksoproepen. Dan kijken we bijvoorbeeld naar hun vragenlijsten en dan zien we het al: veel te lang en ingewikkeld. De vertalingen zijn soms in academisch Arabisch of Turks. De meeste immigrantenouderen zijn laaggeletterd en begrijpen daar helemaal niets van! Wat ook vaak voorkomt, is dat er veel schaamte is rond een onderwerp. De meeste mensen uit de doelgroep denken daar gewoon liever niet over na, en willen er al helemáál niet over praten. Maar het zijn vaak wel heel belangrijke onderwerpen. Onze uitdaging is om op een respectvolle manier de nadruk te leggen op gezondheid, zodat mensen bewust kunnen kiezen voor hun toekomst.’
Lees het hele artikel op de website van ZonMw
-
Reactie Seniorencoalitie op Miljoenennota: veelbelovend koopkrachtpakket, nu de uitvoering nog
De Seniorencoalitie is tevreden over het uitgebreide pakket aan koopkrachtmaatregelen dat het kabinet heeft bekendgemaakt. De focus moet nu vooral liggen op de uitvoering van het pakket maatregelen, zodat de ondersteuning ook echt terechtkomt bij de groepen die deze het meest nodig hebben.
In het verleden is de uitvoering vaak de zwakste schakel gebleken. Neem bijvoorbeeld de toekenning van de energietoeslag, alle inkomensafhankelijke regelingen of het kwijtschelden van bepaalde belastingen. Telkens bleek het in de praktijk voor mensen erg lastig om zulke tegemoetkomingen ook echt te krijgen. Met name de meest kwetsbare groepen, zoals ouderen met alleen een AOW-uitkering of met een klein aanvullend pensioen, kregen daardoor niet waar ze recht op hebben.
Het plan om nog dit jaar een prijsplafond in te stellen voor energie juicht de Seniorencoalitie – bestaande uit ANBO, KBO-PCOB, Koepel Gepensioneerden en NOOM – toe. Wel dringen de ouderenorganisaties erop aan dat intensief wordt gemonitord of deze regeling helder wordt gecommuniceerd en goed wordt nageleefd door de uitvoerende bedrijven.
De energietoeslag van € 1300 voor kwetsbare huishoudens blijft naar tevredenheid van de Seniorencoalitie ook volgend jaar bestaan. De seniorenorganisaties roepen gemeenten op om de aanvraag hiervoor simpeler te maken en zelf actief inwoners te benaderen die mogelijk in aanmerking komen voor de toeslag, maar deze nog niet hebben gekregen.
Een belangrijk plan dat vandaag tijdens Prinsjesdag is gepresenteerd is de verhoging met 10% bruto van het wettelijk minimumloon, waaraan ook de AOW is gekoppeld. Dit betekent voor gepensioneerden dat gehuwden vanaf januari bruto zo’n € 90 meer ontvangen, alleenstaanden zo’n € 130 per maand. Goed nieuws, vindt de Seniorencoalitie, al zal het zeker niet alle gestegen kosten kunnen compenseren. Verder gaan we ervan uit dat deze verhoging geen sigaar uit eigen doos is. Wel is het jammer dat het kabinet niet tegemoet is gekomen aan de wens van de seniorenorganisaties om nog in 2022 een eenmalige uitkering van € 500 euro te geven aan alle AOW’ers. De Seniorencoalitie pleit ervoor om die uitkering alsnog voor 2023 op te nemen in de begroting.
De zorgtoeslag gaat volgend jaar omhoog om de verwachte stijging van de zorgpremie te compenseren. Of dat helemaal gaat lukken, is nog niet duidelijk. De zorgverzekeraars maken hun premie voor volgend jaar pas later bekend. Daarnaast gaat de huurtoeslag omhoog. Ook hier is het de vraag of deze verhoging de huurverhoging kan compenseren. Het is daarom nog te vroeg om een oordeel te geven over de aangekondigde verhogingen.
-
Ervaringen van netwerkversterkers
In een aantal projecten die het NOOM uitvoert zijn zogenaamde netwerkversterkers werkzaam: ervaren professionals met goede contacten met zowel (organisaties en netwerken van) migrantenouderen als met lokale instellingen voor zorg en welzijn, met beleidmakers en met de politiek. Zij ondersteunen netwerken van en voor migrantenouderen, breiden deze – waar mogelijk – uit en geven de aanzet tot nieuwe netwerken. De netwerkversterkers zijn actief in de steden Amsterdam, Rotterdam, Utrecht en Den Haag en in de regio Brabant, Twente en Midden-Nederland.
In een nieuwe serie artikelen vertellen ze hoe ze te werk gaan en welke ervaringen ze daarbij het afgelopen jaar hebben opgedaan. Shirley Ramdas werkt in Utrecht. Contact leggen met nieuwe of nog niet bekende netwerken om te horen welke problemen zij signaleren is een van haar taken; samen met die netwerken activiteiten als voorlichtingsbijeenkomsten organiseren is een andere, maar vooral de activiteiten om ouderen te stimuleren meer te bewegen bieden haar veel voldoening: die activiteiten zorgen voor reuring in de groepen en helpen gevoelens van eenzaamheid terug te dringen. Lees hier de ervaringen van Shirley
-
Minister Conny Helder ontvangt Leidraad Cultuurspecifieke zorg
Minister Helder ontvangt de leidraad uit handen van Grace Tanamal en Jeanny Vreeswijk-Manusiwa Op 7 september 2022 heeft NOOM, Netwerk Organisaties van Oudere Migranten, de Leidraad Cultuurspecifieke zorg, Vanuit cultuursensitief handelen naar cultuurspecifieke elementen in zorg en welzijn, aan minister Helder van VWS overhandigd. De leidraad is ontwikkeld met subsidie van VWS en inspireert zorgaanbieders tot cultuurspecifieke zorg voor ouderen met een migratieachtergrond. Voor zowel professionals als vrijwilligers, die te maken hebben met ouderen met een migratieachtergrond is deze leidraad bruikbaar.
De leidraad is tot stand gekomen door met ruim 150 ouderen, vrijwilligers, mantelzorgers en professionals te spreken. Hun ervaringen, behoeften en wensen zijn in deze leidraad opgenomen. Met ouderen spreken en je verdiepen in hun leefwereld levert veel op. Een aanbod op het gebied van zorg en welzijn dat past bij de belevingswereld van ouderen met een migratieachtergrond en waar men zich in herkent is noodzakelijk om mensen te ondersteunen.
Het bevordert beter contact en daardoor betere zorg. Zeker nu ook vanuit het WOZO programma van VWS benadrukt wordt dat ouderen zo lang mogelijk thuis moeten blijven, is het van belang om ook met ouderen met een migratieachtergrond in gesprek te gaan en te blijven over de best passende zorg. De producten uit de leidraad zijn hier helpend bij.
Download hier de Leidraad
Voor een uitgebreider verslag van de presentatie klik hier
Zie ook: https://netwerknoom.nl/wp-content/uploads/2022/08/Leidraad.pdf
-
Petitie Seniorencoalitie: koopkrachtig pensioen nog ver weg
Pas de pensioenwet aan! Met die boodschap heeft de Seniorencoalitie een petitie met 61.792 handtekeningen aangeboden aan de Tweede Kamer.
“De Seniorencoalitie heeft actief het overleg gezocht; met de minister, sociale partners, met jongerenorganisaties. Dat overleg heeft resultaat gehad, maar nog onvoldoende.” Dat zei John Kerstens, voorzitter van de Koepel Gepensioneerden bij de overhandiging. Samen met de bestuurders van ANBO, KBO-PCOB en NOOM was hij naar Den Haag gekomen uit naam van een achterban van een half miljoen mensen en de ondertekenaars van de petitie.In één keer goed
Het kabinet belooft een koopkrachtig pensioen voor iedereen, maar volgens de ouderenorganisaties kan die belofte niet worden waargemaakt met het wetsvoorstel zoals dat nu bij de Tweede Kamer ligt. “We zijn niet tegen de Wet Toekomst Pensioenen, maar dit moet je wel in één keer goed doen”, zegt KBO-PCOB-directeur Ingrid Rep.
Met de petitie vraagt de Seniorencoalitie om aanpassingen van het wetsvoorstel voor het nieuwe pensioenstelsel. De belangrijkste eisen zijn blijvende indexatie, een eerlijke verdeling van de pensioenpot en een echte stem van gepensioneerden in het hele proces. De aanvullende pensioenen zijn al twaalf jaar niet geïndexeerd en in combinatie met de huidige inflatie betekent dit een enorme aanslag op de koopkracht van senioren.Geen idee
Op 12 september debatteert de Tweede Kamer voor de eerste keer over het wetsvoorstel voor een nieuw pensioenstelsel, terwijl er nog geen betrouwbare berekeningen liggen over de gevolgen van het nieuwe stelsel voor gepensioneerden. ANBO-directeur Anneke Sipkens: “De Tweede Kamer en ook de minister hebben geen idee hoe de berekeningen van het nieuwe pensioen gaan uitpakken.”
Het nieuwe stelsel moet begrijpelijker worden dan het huidige, maar de ouderenorganisaties zien dat nog niet voor zich. “Ik zie niet voor me dat het straks duidelijk uit te leggen valt hoe het pensioen eruit gaat zien”, zegt Lucía Lameiro Garcia, coördinator bij NOOM. “Als je niet met een heel helder verhaal komt, weet ik niet hoe we dat aan onze achterban moeten uitleggen.”
-
15 jaar NOOM – deel 2: met honderd migrantenouderen naar het Openluchtmuseum
Was de jubileumviering van NOOM op 18 juni bij Beeld & Geluid vooral bedoeld voor de vrijwilligers, sleutelfiguren en samenwerkingspartners van NOOM, op 31 augustus hebben we de viering van ons 15-jarig bestaan nog eens dunnetjes overgedaan met 100 migrantenouderen zelf. Antilliaanse, Chinese, Marokkaanse, Molukse, Surinaamse, Turkse en Zuideuropese – eerste en inmiddels ook tweedegeneratie – ouderen hebben een ongelooflijke mooie dag mogen beleven op 31 augustus in het Openluchtmuseum in Arnhem. Deze dag was mede mogelijk dankzij een gift van de NOV (#eenkleingebaar). Dat we daarbij dankzij DOCK en het Armoedefonds iedereen ook een ‘Ik denk aan jou’-giftbox konden overhandigen met o.a. tegoedbonnen om bij AH en Etos te besteden, was een meer dan welkome verrassing in een tijd die velen tot wanhoop drijft. De giftbox symboliseert bovendien ook het belang van erbij horen. Voor deze ouderen is het contact met leeftijdsgenoten en met de vrijwilligers van onschatbare waarde. Dat is gebleken tijdens de coronapandemie en is de uitdaging waar we gezamenlijk voor staan de komende jaren.
Het werd een overweldigende beleving om in zo’n divers gezelschap een wandeling te maken langs de Nederlandse geschiedenis. Dat in het Openluchtmuseum ook voor migrantenouderen zoveel te zien is wat bij hen herkenbaarheid oproept, was natuurlijk ook de reden dat we voor deze invulling kozen om de ouderen te trakteren: het Chinese restaurant, IJssalon Venezia, de Molukse barak, het pension van de Turkse gastarbeiders en niet te vergeten de tentoonstelling over Anton de Kom.
Chinees restaurant 
uitleg door gids 
gastarbeiderspension 
Uitleg bijnde touwslager Complimenten aan de gidsen die in hun verhalen ook elementen uit de gedeelde geschiedenis belichtten en de betekenis van bekende Nederlandse woorden en uitdrukkingen uitlegden. De ouderen hingen aan hun lippen. Ook de (inrichting van) boerderijen, huizen en winkels waren een feest van herkenning.
Deze woorden van 2 van de deelnemers vatten het raak samen: “Een dag om nooit te vergeten, met zoveel mooie mensen! Het voelde als een grote familie”.
“Wat een prachtige omgeving. Ik was er nog nooit geweest, had de kans en de mogelijkheden niet. Op mijn 87e dat ik dit mag zien, mijn dank! Als dit [boerderij met appelbomen] van jou was en je had een bed voor mij gelegd dan was ik hier gebleven.”
-
Seniorencoalitie: nog dit jaar koopkrachtmaatregelen nodig
De Seniorencoalitie vindt het teleurstellend dat het kabinet vooralsnog niet van plan lijkt te zijn om met maatregelen te komen die de koopkracht nog dit jaar verbeteren.
Wel is het goed nieuws dat de AOW vanaf 1 januari waarschijnlijk flink omhoog gaat.
Bij mensen met lagere en middeninkomens, waaronder ouderen met alleen AOW of met een klein aanvullend pensioen, is de financiële nood hoog en daarom is er direct actie nodig. Zij kunnen niet nog ruim vier maanden wachten op een verbetering van hun inkomen. De Seniorencoalitie (ANBO, KBO-PCOB, Koepel Gepensioneerden en NOOM) stelt voor om AOW’ers eenmalig € 500 netto uit te keren om de lasten op korte termijn te verlichten.
Volgens de uitgelekte plannen gaat het minimumloon per 1 januari met 10% omhoog, en daarmee ook de daaraan gekoppelde AOW-uitkering. Op basis van de huidige cijfers gaat de AOW dan met ongeveer € 150 bruto per maand omhoog voor alleenstaanden en met ongeveer € 90 bruto voor gehuwden/partners. Dat is goed nieuws, vindt de Seniorencoalitie, al zal het zeker niet alle gestegen kosten kunnen compenseren. De seniorenorganisaties gaan ervan uit dat de rekening voor deze AOW-verhoging niet – zoals in eerdere plannen – bij de ouderen zelf wordt neergelegd.
Het kabinet zou verder van plan zijn de zorg- en huurtoeslag te verhogen. Ook dat is een positieve ontwikkeling, al is nog niet duidelijk met hoeveel de toeslagen omhoog gaan. Daarnaast is nog onduidelijk hoe sterk de energiebelasting wordt verlaagd. De Seniorencoalitie is daarom erg benieuwd naar de verdere invulling van het koopkrachtpakket.
Het voorstel om de arbeidskorting te verhogen is goed voor werkenden, maar vergroot volgens de Seniorencoalitie wel de kloof tussen werkenden en niet-werkenden. Werkenden zijn er de afgelopen 11 jaar bijna 18% in koopkracht op vooruit gegaan, gepensioneerden hebben bijna 5% moeten inleveren. Het is niet reëel om te verwachten dat die kloof snel gedicht wordt, maar hij zou in elk geval niet groter moeten worden.
-
Leidraad cultuurspecifiek zorg
Met de publicatie Leidraad cultuurspecifieke zorg, maak kennis met de leefwereld van oudere migranten, wil het NOOM een bijdrage leveren aan het versterken van bestaande initiatieven voor cultuurspecifieke zorg voor migrantenouderen en wil het helpen om nieuwe plannen uit te werken tot instrumenten en interventies die bijdragen aan het verkleinen van verschillende achterstanden, zoals in gezondheid en beleving van gezondheid, zowel fysiek als psychisch.
De volgende onderdelen maken deel uit van de Leidraad Cultuur Specifieke Zorg:- suggesties over communicatie en bejegening
- aanvullingen die bijdragen aan passende zorg
- scholing om nieuwe kennis eigen en toepasbaar te maken
- naslagwerk dat kan worden gebruikt om met elkaar in gesprek te gaan
Ook bevat de leidraad een overzicht met links naar voorzieningen en informatie op het gebied van cultuursensitieve en cultuurspecifieke zorg.
De leidraad is het resultaat van drieënhalf jaar werken en is tot stand gekomen aan de hand van vele gesprekken met ouderen met een migratieachtergrond en met de mensen die belangrijk voor hen zijn. De publicatie is tot stand gekomen met steun van het ministerie van VWS en maakt deel uit van het bredere project Leidraad cultuurspecifieke zorg.Download hier de Leidraad
